The Most Beautiful Outdoor Theaters in the World

یک ضرب المثل سوئدی است که می گوید : زندگی بدون عشق همچون سال بدون تابستان است .  تابستان یکی از فصول مورد علاقه ی ما و فصل خاطرات و تجربیات زیبای ما هنگام انقلاب تابستانی و روزهای طولانی در زیر نور خورشید است .

بسیاری از مردم از گرمای هوا به پشت بام خانه ها و خنکای نسیم تابستانی در کنار دیوار آن پناه می برند و با دور هم جمع شدن خانواده از این فضا بهره مند می شوند . امروزه بسیاری امکانات در خانه های مسکونی برای تفریحات فصل تابستان پیش بینی می شوند . اما فضاهای جمعی ؛ همواره سرگرمی های خوبی برای تابستان بوده اند . پارک ها و تفرجگاههای تابستانی و ... که در امتداد درخشش خورشید تابان تابستانی زیبایی های بی نظیر خود را به نمایش می گذارند . در ادامه نگاهی به برخی از شگفت انگیز ترین فضاهای تفریحی در هوای آزاد جهان انداخته شده است که در دل طبیعت به دست هنرمند معماران دوره های مختلف در سراسر جهان ایجاد شده است . از بزرگترین آمفی تئاتر طبیعی در امریکا گرفته تا  تئاتر جنگل خیره کننده و سطح برآمده ی رو به دریا در ساحل ناهموار کورن وال که نمونه هایی از این فضاهای بی نظیر را در ادامه ی مطلب خواهید دید.

فقط به جهت حفظ امانت گزارش از فضاهای باز تفریحی بی نظیر ایران یادی نشده است .

[نمایش]معمارهای قاره آسیا [نمایش]معمارهای قاره آمریکا [نمایش]معمارهای قاره آفریقا [نمایش]معمارهای قاره اروپا [نمایش]معمارهای قاره استرالیا [نمایش]گرایش های معماری [نمایش]جوایز [نمایش]معماری ایرانی - اسلامی [نمایش]سبک های معماری

این جعبه: نمایش • بحث • ویرایش

ری پایدار یا معماری محیطی، طراحی و ساخت بر اساس ملاحظات محیطی، و با استفاده از مصالح بومی و محلی می‌باشد.

کاربرد مفاهیم پایداری و توسعه پایدار در معماری مبحثی به نام معماری پایدار را به‌ وجود آورده است

که مهم‌ترین سرفصل‌های آن را عناوین "معماری اکو - تک"، "معماری و انرژی" و "معماری سبز" تشکیل می‌دهد.[مفاهیم: توسعه پایدار چیست؟]

معماری پایدار - که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است - را شاید بتوان یکی از جریان‌های مهم معاصر به حساب آورد که عکس‌العملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار می‌رود. برای مثال، ۵۰ درصد از ذخایر سوختی در ساختمان‌ها مصرف می‌شود که این به نوبه خود منجر به بحران‌های زیست محیطی شده و خواهد شد. بنابراین، ضرورت ایجاد و توسعه هرچه بیشتر مقوله پایداری در معماری بخوبی قابل مشاهده است.

معماری پایدار، مانند سایر مقولات معماری، دارای اصول و قواعد خاص خود است و این سه مرحله را در برمی‌گیرد:

صرفه جویی در منابع، طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی و طراحی برای انسان که هرکدام آنها استراتژی‌های ویژه خود را دارند.

شناخت و مطالعه این تدابیر، معمار را به درک بیشتر از محیطی که باید طراحی آن را انجام دهد، می‌رساند.

مرحله صرفه جویی در منابع (Economy of Resources):

این اصل از یک سو به بهره‌برداری مناسب از منابع و انرژی‌های تجدیدناپذیر [مفاهیم: انرژی تجدیدپذیر چیست؟] مانندسوخت‌های فسیلی، در جهت کاهش مصرف می‌پردازد و از سوی دیگر به کنترل و به کارگیری هرچه بهتر منابع طبیعی به عنوان ذخایری تجدید پذیر و ماندگار توجه جدی دارد.

به عنوان مثال، یکی از منابع سرشارو نامیرا، انرژی حاصل از نور خورشید است که امروزه توسط تکنولوژی فتوولتاییک برای فراهم کردن آب و برق مصرفی در ساختمان، از آن استفاده می‌شود.

برای کنترل منابع، سه نوع استراتژی می‌تواند مورد توجه قرارگیردکه شامل حفظ انرژی، حفظ آب و حفظ مواد است. همان گونه که مشاهده می‌شود، تمرکز براین سه منبع، به دلیل اهمیت آنها در ساخت و اداره ساختمان است.

معماری زیست‌فنی

معماری زیست‌فنی یا معماری بیونیک (به انگلیسی: Bionic architecture) یا معماری طبیعت الگو رویکردی است که برای خلاقیت و نوآوری در طراحی‌های معماری از طبیعت الهام می‌گیرد و مسائل فنی معماری را از طریق الگوگیری از طبیعت حل می‌کند. معماری طبیعت الگو در واقع یکی از موضوعات تخصصی رشته میان رشته‌ای خلاقیت شناسی طبیعت الگو یا مهندسی خلاقیت و نوآوری طبیعت الگو می‌باشد.

خلاقیت شناسی طبیعت الگو ،(Nature based Creanovatology)الگوگیری از انواع سامانه‌ها، ساختارها، راهبردها و ساز و کارهای طبیعت و موجودات زنده برای ابداع و اختراع، خلاقیت و نوآوری و حل مسائل می‌باشد. خلاقیت شناسی طبیعت الگو به عنوان یک حوزهٔ علمی تخصصی با ماهیت میان رشته‌ای عبارت از اختراع شناسی مبتنی بر طبیعت یا مهندسی اختراع طبیعت الگو و یک روش‌شناسی بسیار قدرتمند حل خلاق مسئله، از شاخه‌ها یا گرایش‌های تخصصی علم خلاقیت شناسی (خلاقیت نوآوری‌شناسی) (Creanovatology) به شمار می‌رود..^[۱]

خصوصیات معماری طبیعت الگو

روح بخشیدن به ساختمان یکی از تمایلات معماری بیونیک است که طراحان این رشته با توجه به قدرت سازه برای تنفس (زنده‌نمایی)، به کمک خطوط مستقیم یا منحنی خالص و القاء آهستهٔ تمامیت سازه به آن دست پیدا می‌کنند و مهم ترین چیز برای معماری بیونیک آن است که ساختمان بتواند زنده بودن خود را القاء کند.

معماری بیوتک

پس از جنگ جهانی دوم و آغاز دههٔ شصت قرن بیستم، تبادل علمی بین گرایش‌های علوم طبیعی و فنی رونق گرفت.

در جریان همایشی در اوهایو، که نیروی هوایی آمریکا در سال ۱۹۶۰ برگزار کرد، برای اولین بار واژه ایی به نام "بیونیک" از ترکیب دو لغت "بیولوژی" و "تکنیک"، به معنای زیستار شناختی یا به کارگیری اندام‌های ساختگی طبیعت که می‌توانیم به فارسی "زیست فنی" ترجمه کنیم، توسط دانشمند آمریکایی جک. ای. استیل بیان شد. او بیونیک را علم سیستم‌هایی که شالوده و پایهٔ تمامی سیستم‌های زنده‌اند، می‌داند. این واژه در برگیرندهٔ کار همه متخصصانی است که تلاش دارند برای حل مشکلات فنی خود از دانسته‌های طبیعت الهام بگیرند.

در ابتدا بیونیک به بررسی ماشین‌هایی که براساس سیستم‌های زنده طراحی و ساخته شده بودند می‌پرداخت و هم اکنون بیونیک از هر جهت هنر به کارگیری دانش سیستم‌های زنده در حل مسائل فنی است.

در بیونیک، تحقیق فقط به یک رشتهٔ خاص علمی محدود نمی‌شود، اگر چه خود بیونیک هنوز به عنوان یک علم نوپاست، امّا فعالیت بیونیک دانان را می‌توان در حوزهٔ "علوم کاربردی" مطرح کرد که همچون رابطی پدیده‌های گوناگون را با الگوهای زنده مقایسه می‌کنند، به عبارتی دیگر برای هر پدیده، الگوی زنده‌ای می‌یابند.

علوم کاربردی شاخه‌هایی از علوم هستند که رشد و تکامل آنها در مرحله‌ای مانند طراحی، ساخت، ایجاد و تغییر باشد و این قسمت به بخش مهندسی اختصاص دارد، از آنجایی که مهندس نقش اصلی و اساسی در توسعهٔ تکنولوژی دارد، فعالیت این بخش باید با تأمل و دقت نظر، به گونه‌ای که همگام با طبیعت باشد، هدایت شود، بنابراین به جاست اگر بگوییم که همهٔ راه‌ها به طبیعت ختم می‌شود.

یکی از بهترین طرح‌های شناخته شده از علم بیونیک اثر لئوناردو داوینچی نقاش معروف است که ماشین پرنده را براساس ساختمان بدن یک خفاش طراحی کرد. استدلال او این بود که خفاش دارای بال کاملا پوشیده‌ای است که هوا را از خود عبور نمی‌دهد و دارای پوستی پرده مانند است که آن را تقویت می‌کند.

حدود ۴۰۰ سال بعد از طرح داوینچی، ماشین پرنده توسط کلمنت آدر با الهام از خفاش ساخته شد و در سال ۱۸۹۰ تا ارتفاع ۱۵ متری پرواز کرد. جانداران می‌پردازد و مسائل فنی را از راه‌های زیستی حل می‌کند.

معماری بیونیک یا علم بررسی نظام حیات جانداران، امروزه به عنوان یکی از سه علم برتر جهان (IT, Nano, Bionic) معرفی گردیده است. روح بخشیدن به ساختمان یکی از تمایلات معماری بیونیک است که طراحان این رشته با توجه به قدرت سازه برای تنفس (زنده‌نمایی)، به کمک خطوط مستقیم یا منحنی خالص و القاء آهستهٔ تمامیت سازه به آن دست پیدا می‌کنند و مهم ترین چیز برای معماری بیونیک آن است که ساختمان بتواند زنده بودن خود را القاء کند. این یک باور متعالیست که با زنده بودن محیط زیست، هماهنگی کامل با طبیعت ایجاد می‌شود. شاید یک طریقهٔ معتبر و قوی برای آیندگان، ترویج روش اصلاح طلبی و توجه به واقعیت‌ها از طریق "معماری بیونیک" باشد، به طور کلی معماری بیونیک مبارزه‌ای است با خشنودی از خود و تمایلی است به باز ساز ی همه چیز، بنابراین انگیزه ایست منحصر بفرد.

روند طراحی

یکی از روندهای طراحی بر اساس طبیعت و الگوهای زیست شناختی (Biodesign) به صورت زیر می‌باشد:

۱- انتخاب موجود زنده (پدیده مور نظر در طبیعت)

•  جانوران
• گیاهان
•  آغازیان، تک سلولی‌ها

۲- شناسایی خصوصیات زیستی

• محیط زندگی: شرایط محیط، دما، رطوبت، فشار و صوت
• عکس العمل‌ها: منابع حیاتی، سیستم‌های تنفسی، مواد غذایی
• خصوصیات فیزیکی: شرایط همزیستی، سازگاری و ناسازگاری مستقیم و غیر مستقیم
•  روابط سیستماتیک: آمار تجمعی و پراکندگی زیستی، شرایط خاص جغرافیایی

۳- شناسایی خصوصیات معماری

•  ساختارهای داخلی 
• روابط سیستماتیک
•  پیکره اصلی موجود: عناصر میکرو و تناسبات هندسی، عناصر ماکرو، مواد و نسبت‌ها

معماران به نام

• گرگ لین
• Bates Smart
• Nicholas Grimshaw
• سانتیاگو کالاتراوا
• نورمن فاستر
• Ken Yeang
• دانیال لیبسکند
• یان کاپلیتسکی

نمونه‌ها

برخی از آثاری که بر مبنای معماری طبیعت الگو ساخته شده‌اند:

• مرکز تجاری بیرمنگام(selfriges)
• (city of arts & sciences)

• 

  مرکز ملی هوائی لستر در لستر توسط

• 

  شهر هنرها و علوم، والنسیا (معمار سانتیاگو کالاتراوا)

• 

  موزه هنر میلواکی (معمار سانتیاگو کالاتراوا)

کینکاکو-جی، کیوتو، ۱۳۹۷، دوره موروماچی

طی دوران اصلاحات میجی در ۱۸۶۸، دو رخداد مهم تاریخ معماری ژاپن را دگرگون کرد. اولین رخداد جداسازی قانونی کامی و بودا از یکدیگر در سال ۱۸۶۸ بود که به طور رسمی بودیسم و شینتو را از هم و معابد بودایی را از معابد شینتو مجزا کرد. شکستن ارتباط این دو که بیش از هزار سال با هم پیوند داشتند، مستقیم و غیر مستقیم آسیب‌های فراوانی به معماری ژاپن وارد کرد.

دومین رخداد این بود که ژاپن برای رقابت با سایر کشورهای توسعه‌یافته، به غرب‌گرایی افراطی رو آورد. در نتیجهٔ این رخداد معماران خارجی و سبک‌های خارجی به ژاپن وارد شدند، اما به تدریج ژاپن معماران وطنی را تعلیم داد و سبک ویژهٔ خود را به وجود آورد. معمارانی که از تحصیل در کنار معماران غربی بازمی‌گشتند سبک بین‌المللی مدرنیسم را به ژاپن وارد کردند. با این حال، تنها پس از پایان جنگ جهانی دوم بود که معماران ژاپنی توانستند در صحنهٔ معماری بین‌المللی تأثیرگذار باشند، ابتدا با آثار معمارانی چون کنزو تانگه و بعدتر با جنبش‌های تئوریکی مانند متابولیسم.

کتابخانهٔ دانشگاه هنر تاما، توکیو، ۲۰۰۷

چه فتنه هاست در این نقطه ی محال اندیش

یکی از خوش شانسی های شغلی من، همکاری با مهندسین مشاور آرشیویرا بوده. واقعا دوره همکاری من با آرشیویرا و به خصوص مدیر اونجا آقای مهندس حمید رضا زندی افتخار بزرگی برای من بوده. برخورد حرفه ای و آموزنده و تعهد خیلی خیلی زیاد به کار و معماری و فعالیت منضبط و مسئولانه در کار، چیزهایی هستند که من در بالاترین حد  توی اونجا دیدم . از بین همه ی مشاورینی که توشون فعال بودم، هیچ کجا چنین مزیت هایی نداشتند. این وظیفه من برای قدردانی از کسایی بود که فراموششون نمی کنم. :) گرچه فقط حیف... .

این آدرس سایتشونه: www.archivira.blog.com  گرچه فقط چندتایی از پروژه هاشون توی این سایت هست.

نوع فایل: PDF

تعداد صفحات: 443

ناشر: HARVARD UNIVERSITY

کتاب راز ساخت هرم عظیم مصر

          برما نیفکند

آیینه رویا...

       آه از دلت آه!

در این پست اموزش اکوتکت بصورت کتاب الکترونیکی و با زبان اصلی رو قراردادم و متینونید از لینک زیر دریافت کنید _  حجم: 2 مگ! 

لینک دانلود مستقیم

   نرم افزاری برای تنظیم شرایط محیطی:

   _اکثر نرم افزارهای شبیه سازی و تحلیل حرارتی ساختمان ها، دارای محیطی عددی و ریاضی هستند. این نرم افزار با دارا بودن محیط گرافیکی و سه بعدی، در مراحل اولیه طراحی، برای بسیاری از معماران مناسب است. علاوه بر این، اکوتکت با قابلیت بررسی رفتار حرارتی ساختمان با حوزه بندی جداگانه، بررسی اثر نور، سایه و روشنایی و ویژگی های صوتی، ابزار مناسبی برای «آشنایی مقدماتی» با مباحث انرژی در ساختمان است.

لینک دانلود 

مجلات معماری را از از لینک زیر دریافت فرمایید

لینک به سایت

• نسخه:1.0
• حجم:11 مگابایت
• پسورد:ندارد      
• ناشر:پژمان رجبی

برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید.

• نسخه:2.1
• حجم:2 مگابایت
• پسورد:www.mostafa3d.com   (منبع)
• ناشر:Allegorithmic

برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید

حقایق علمی بهانه ای برای معماری هستند نه توجیهی برای آن.

حتی دیدگاه ریاضیدانی چون مندلبروت از معماری همانند دیدگاه پرنس چارلز تقلیدی کهنه است.

ترجیح میدهم خوب باشم تا جالب توجه.

چشمهایی که نمی بینند زیبایی نوین عصر حاضر را.

من ترسیم کردن را به حرف زدن ترجیح می دهم، زیرا ترسیم کردن سریعتر است و مجال کمتری برای دروغ گفتن باقی می گذارد.

رفتار معماران مدرن بر محور مصالح است و می خواهند کار خود را بر اساس ساختار و مصالح قرار دهند برای اینکه نمایش ساختار و مصالح تشکیل دهنده یک یک اصول خلاصه شده است.

بهرام شیردل :

معماران هم مثل اهل حرفه های دیگر در یک مقطع زمانی پی می برند که شرایط جهان دارد تغییر می کند و کار حرفه ای آنها وقتی ارزش دارد که در این شرایط جدید بتواند نقشی ایفا کند.

معمارانی که حرف بیشتری برای گفتن دارند معمارانی هستند که واقعا میسازند.

معماری علاوه بر زیبایی با کارایی نیز سر و کار دارد یعنی علاوه بر بیان شخصی با تامین نیاز دیگران نیز درگیر است.

معماری هنری است که نمی تواند از بافت پیرامون طبیعی و مصنوع جدا باشد.اگر قرار است مفاهیم معماری را درک کنیم تبحر فنی نیازیست اساسی. معماری خوب نیزمند کارفرمای خوب است.

فضاهای شهری نیازمند بیان هنری اند.خاطره های ما با مکانهای با هویتی که در آن تجربه های ارزشمند رخ میدهد گره خورده است.فضای شهری در واقع قلب شهر و منشاء زندکی روزمره است.

معمار واقعی معماریست برای همه و از جمله فقرا.

از نظر تاریخی معماری عینی ترین و ماندگارترین نتیجهء آرزوی انسان برای یافتن معنا در این دنیای خاکی بوده است.

رابطه یک بنا با محیط پیرامونش معیار مهمیست که با توجه به آن میتوان شایستگی هنری بنا را ارزیابی کرد.

دیتریچ کاربرچت :

وقتی میگوییم شهری زیباست منظور آن زیبایی است که ما از خیابانها و میدانها _یعنی از فضای عمومی_درک میکنیم .بنابراین برای «زیبا» کردن یک شهر باید به اینگونه فضاهای عمومی پرداخت.

آثار «آلتو» دل مشغولی او را به مکان و راهها نشان میدهد.یعنی عینیت بخشیدن به تجربه ای از حرکت در مکانی از پیش ساخته.

معماری ارگانیک این معماری بر پایه اندیشه نزدیکی بین معماری و محیط زیست شکل گرفته است. این معماری نوعی فناوری الهام گرفته از طبیعت است که الگوهای طبیعی عیناً در آن تکرار می‎شود.

معمار بایستی یک پیامبر باشد ... یک پیامبر به مفهوم واقعی کلمه ... اگر او قادر نباشد حداقل ده سال جلوتر را ببیند، نمی¬توان او را یک معمار نامید.

پروژه؛ یعنی شالوده دادن به یک فرم، درون یک نظم.

هندسه شالوده و مبنای ادراک معماری است. من از طریق هندسه به اثر خود دست می¬یابم. در شناخت جهان معماری، زبان هندسه مانند زبان سازه اهمیت دارد. هر دوی آنها در کنار خواص مصالح و عالم طبیعت، برای من سرچشمه¬های زاینده و مهم الهام هستند.

خلاقیت حقیقی کل زندگی را شامل می¬گردد و به وسیله ابزارهایی از شهود بیان می¬شود که فراسوی منطق و آن چیزی است که زبان¬های دیگر قادر به ابراز آن هستند.

جان راسکین (John Ruskin):

. . . تعریف درست معماری بطوریکه آن را از یک مجسمه متمایز کند، عبارت است از هنر طراحی مجسمه برای یک مکان خاص و جانمایی آن در آنجا بر اساس مناسب‎ترین اصول ساختمان. 

اتین لویی بوله (Etienne-Louis Boullee):

معماری چیست؟ آیا من آن را همسو با ویتروویوس به عنوان هنر ساختمان تعریف خواهم کرد؟ نه. این تعریف دارای یک اشکال اساسی است. انسان برای ساختن باید از تصور خود استفاده کند. نیاکان ما کاشانه‎شان را تنها پس از اینکه شکل آن را تصور می‎کردند، می‎ساختند. این فرآورده ذهنی و خلاقیت هست که معماری را تشکیل می‎دهد، اینک ما می‎توانیم آن را به عنوان هنر تولید هر نوع ساختمان و به حد کمال رساندن آن تعریف کنیم. بدین ترتیب هنر ساختمان تنها یک هنر ثانوی است که به نظر می‎رسد برای نامیدن بخش علمی معماری مناسب باشد. 


آدولف لوس (Adolf Loss):

زمانی که ما با یک تپه و توده خاک به طول شش فوت و عرض سه فوت در جنگل روبرو می‎شویم که با استفاده از بیل به شکل یک هرم روی هم انباشته شده است، به فکر فرو می‎رویم و چیزی در درون ما می‎گوید: اینجا کسی دفن شده است. آن توده خاک معماری است.

لوکوربوزیه (Le Corbusier):

. . . اینکه معماری در لحظه‎ای از خلاقیت بوجود می‎آید، یک حقیقت انکارناپذیر است، زمانی که ذهن درگیر چگونگی تضمین استحکام یک ساختمان و نیز تأمین خواسته‎هایی برای آسایش و راحتی است، برای رسیدن به هدفی متعالی‎تر‎ از تأمین نیازهای صرفاً کارکردی برانگیخته می‎شود و آماده می‎گردد تا توانایی‎های شاعرانه‎ای را به معرض نمایش گذارد که ما را برمی‎انگیزانند و به ما لذت و سرور می‎بخشند.


سرنیکولاس پوزنر (Sir Nikolaus Pevsner):

آلونک چتری دوچرخه یک ساختمان است و کلیسای لینکلن (Lincoln Cathedral) نمونه‎ای از معماری می‎باشد. تقریباً هر چیزی که فضا را به میزان کافی برای انسان محصور می‎کند تا آدمی به درون آن نقل مکان کند، یک ساختمان است. اصطلاح معماری تنها ساختمان‎هایی را در برمی‎گیرد که با هدف برخورداری از جاذبه زیبایی‎شناسانه طراحی شده‎اند.

لویی کان (Louis Kahn):

... معماری وجود خارجی ندارد. تنها اثر معماری است که وجود دارد. معماری در ذهن موجود است. شخصی که یک کار معماری انجام می‎دهد، در حقیقت آن را به روح معماری عرضه می‎کند . . . روحی که سبک نمی‎شناسد، تکنیک نمی‎شناسد، متد نمی‎شناسد و تنها منتظر آن است که خود را به معرض نمایش بگذارد. بدین ترتیب معماری تجسم واقعیات غیر قابل سنجش می‎باشد.

دانلود جزوه نقشه کشی كه در آن اصول نقشه كشي معماري تدريس مي شود و كاري است ازجناب مهندس خليل گودرزي سروش كه در ادامه مي توانيد سرفصل ها و لينك دانلود اين جزوه  را بيابيد.

١‐اصول کلي ترسيم نقشه 
٢‐ ابعاد نقشه 
٣‐ نقشه کشي معماري
٤‐ پلان 
٥‐ اندازه گذاري 
٦‐ برش 
٧‐ نما 
٨‐ جزييات 
٩‐ ماکت 
١٠ ‐ پله
١١ ‐ سايت پلان 
١٢ ‐ پلان شيب بندي 
١٣ ‐ پارکينگ

١٤ ‐ سايه

                                                                             download

                                                          رمز فایل : axon

Google Sketchup Pro نرم افزار مفیدیست که کاربر خود را قادر به ویرایش مدل های سه بعدی در فضایی حرفه ای می کند. این برنامه سیستمی برای ساخت طرح بندی های مختلف دارد که به شما اجازه می دهد تا مدل های سه بعدی را با متن و Slide Builder ترکیب نمایید. آیا میدانید با این ابزار چگونه می توانید با استفاده از کیبورد کپی هایی از یک کاراکتر بسازید؟ کپی کنید، تعداد کپی ها را مشخص کنید، حرف “X” را وارد کرده و Enter کنید. هر زمانی که شما شیء یا کاراکتری را در صفحه جابجا و یا زوم کنید LayOut تصویری را که شما روی صفحه می بینید دوباره ترسیم میکند. این ویژگی و دیگر ویژگی هایی که به این ورژن افزوده ایم سرعت آن را به گونه ای بالا می برد که زمان قابل توجهی را در کارهایتان به شما تخفیف بدهد. این نرم افزار را میتوانید به صورت کاملآ رایگان دریافت نمایید.

برخی از ویژگی های این نرم افزار: درونسازی تمام امکانات مورد نیاز شما در مدلسازی سه بعدی
راهی هوشمندانه تر برای فکر کردن به مدلسازی سه بعدی
استفاده از مدل ها و پلاگین های درونسازی شده
تبدیل مدل ها به ترسیمات با LayOut
سرعت و بهینه سازی زمان
سازگاری با انواع ویندوزها
و …

روش نصب و کرک نرم افزار:
1 – از قطع بودن اتصال سیستم به اینترنت مطمئن شوید و تا پایان مراحل زیر به اینترنت متصل نشوید.
2 – با اجرای فایل Google.Sketchup.Pro.2013.v13.0.4812.exe به نصب نرم افزار بپردازید.
3 – بعد از پایان مراحل نصب نرم افزار آنرا اجرا نکنید و سیستم را رستارت نمایید.
4 – بعد از بالا آمدن سیستم بدون آنکه نرم افزار را اجرا کنید وارد پوشه ی Patch شوید و فایل Patch.exe را در محل نصب برنامه کپی نمایید.
5 – پس از آنکه فایل Patch.exe را کپی کردید آنرا اجرا کنید. (در ویندوز Vista و 7 ابتدا بر روی فایل Patch.exe کلیک راست کنید و سپس گزینه Run as administrator را انتخاب نمایید)
6 – در پنجره ی ظاهر شده بر روی قسمت JUNLAJUBALAM (متن آبی رنگ) کلیک کنید و منتظر بمانید تا مراحل رجیستر به پایان برسد و سپس پنجره را ببندید.
7 – نرم افزار با موفقیت رجیستر شد. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که بعد از کرک نرم افزار هرگز نباید آنرا اپدیت کنید.

download

رمز فایل : ir-dl.com

حجم فایل : 74 MB

منبع : ایرانیان دانلود

 فرهنگسرای نیاوران

فرهنگسرای‌ نیاوران در سال 1356 ، با مساحت 25000 مترمربع ساخته و افتتاح شد. کامران دیبا معماروطراح فضای فرهنگسرا‌ بوده که هم‌زمان موزه هنرهای معاصر وپارک شفق را نیزطراحی و اجرا کرده است‌.این فرهنگسرا‌به طورخاص زیرنظر وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی فعالیت می‌کند. فضای داخلی فرهنگسرا‌ شامل سالن اصلی باعنوان تالار نیاوران با ظرفیت 300 نفر، سالن گوشه با ظرفیت 100 نفر، کتابخانه‌‌، نگارخانه‌،رستوران و ساختمان اداری است.کتابخانه‌ فرهنگسرا‌ مخزن کتاب‌های تخصصی هنر است‌، ونگارخانه دارای سه سالن است که نمایشگاه‌های عکس‌،نقاشی‌،خط‌، مجسمه و ... در آن برگزار می‌شود.همچنین، رستوران فرهنگسرا‌ در دو طبقه با امکانات کامل برقرار است‌.واحدهای فعال در این فرهنگسرا‌عبارتند از:
 واحد تجسمی‌ که وظیفه آن برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در ایام مختلف است‌; واحد نمایش که اجرای نمایش‌های مختلف را بر عهده دارد; واحد موسیقی ضمن برگزاری دوره های عالی موسیقی خارجی و داخلی‌، اجرای کنسرت‌های مختلف و برنامه‌های پژوهشی موسیقی را نیز برعهده دارد; واحد سینما شامل فیلم‌خانه تخصصی با 26 برنامه موضوعی و برنامه‌های پژوهشی یک فیلم‌، یک فیلم‌نامه‌. همچنین‌، شنبه‌ها فیلم‌های سینمایی روز اکران می‌شود.در این فرهنگسرا‌ کلاس‌های آموزشی برگزار نمی‌شود.

به ادامه مطلب مراجعه کنید.....

دیکانستراکشن در فارسی به ساختار زدایی ، شالوده شکنی ، واسازی ، بنیان فکنی ، ساختار شکنی و بن فکنی ترجمه شده است . شاید این کثرت اسامی به دلیل آن باشد که دیثکانستراکشن یک نگرش چند وجهی و چند معنایی به دال و مدلول و هر نوع متنی دارد .
از آنجایی که مبانی دیکانستراکشن مستقیما از فلسفه دیکانستراکشن استخراج شده و به لحاظ آشنایی نسبتا اندک معماران با فلسفه این مکتب ، برای استنباط معماری دیکانستراکشن ، ابتدا لازم است فلسفه دیکانستراکشن و مهم تر از آن ، زمینه های نظری این نحله فکری تبیین شود.
در نیمه اول قرن بیستم مهم ترین مکتبی که ادامه دهنده فلسفه مدرن محسوب می شد ، فلسفه اصالت وجود بود . ژان پل سارتر ( 1980 - 1905 ) فیلسوف فرانسوی  ، پایه گذار این مکتب است . او خرد گرایی مدرن ، که توسط دکارت ، کانت و سایر بزرگان مدرن مطرح و تبیین شده بود ، را اساس فلسفه خود قرار داد . سارتر معتقد  به خرد گرایی استعلایی ( Transendental Mind  ) است . از نظر وی ، " فرد ماهیت خویش را شکل می دهد و نباید از این عامل در مسیر شخصیت فرد غافل ماند ... سارتر آزادی بی قید و شرط را از امکانات ذهن آدمی دانست . به نظر او آدمی آزاد است هر چه می خواهد اختیار کند و به همین جهت است که باید او را مسئول انتخاب های خود دانست . "
از نیمه دوم قرن اخیر ، فلسفه مدرن و مکتب اصالت وجود و خرد باوری از طرف مکتب جدیدی به نام مکتب ساختارگرایی مورد پرسش قرار گرفت . این مکتب در ابتدا توسط فردیناند دو سوسور ، زبان شناس سوییسی و لوی استراوس ، مردم شناس فرانسوی ، مطرح شد . ساختارگرایی واکنشی در مقابل خرد استعلایی و ذهنیت مدرن است . ساختارگراها معتقدند که عاملی مهم تر از ذهن وجود دارد که پیوسته مورد بی مهری قرار گرفته و آن ساختار زبان است . از نظر اندیشمندان ساختارگرا ، می باید ساختارهای ذهن بشری را مطالعه کنیم و این ساختارها بسیار مهم هستند . ساختار ذهن مبنایش زبان است . انسان بوسیله زبان با دنیای خارج مرتبط می شود .
اگر به عقیده دکارت همه چیز آگاهانه شکل می گیرد ، به نظر استراوس ، ساختارهای فرهنگ ، اساطیر و اجتماع آگاهانه نیست ، همه آنها در ساحت ناخود آگاه شکل می گیرد و مولفی ندارد . استوارس استیلای سیصد ساله ذهن استعلایی را زیر سوال برد . اگر از دوره دکارت ، انسان موجودی است خردورز ، از نظر استوارس موجودی است فرهنگی و ماهیت انسان در بستر فرهنگ شکل می گیرد . لذا جهت رهیافت به ماهیت بشر ، باید زبان ، فرهنگ و قومیت را مطالعه کنیم .به طور کلی ، " روش ساختارشناسی ، یافتن و کشف قوانین فعالیت بشری در چهار چوب فرهنگ است که با کردار و گفتار آغاز می شود . رفتار و کردار نوعی زبان است . به همین دلیل ساختارگراها ، ساختار های موجود در پدیده ها را استخراج می کنند . " چنانچه ژان پیاژه ( 1980- 1896 ) ، روان شناس فرانسوی ، مطالعات وسیعی در مورد ساختارهای رشد ذهن کودک و شخصیت کودک انجام داد .
مکتب دیکانستراکشن که یکی از شاخه های مهم فلسفه پست مدرن محسوب می شود ، نقدی به بینش ساختارگرایی و همچنین تفکر مدرن است .
مکتب دیکانستراکشن توسط ژاک دریدا (    - 1930 ) ، فیلسوف معاصر فرانسوی ، پایه گذاری شد . دریدا با ساختارگراها مخالف است و معتقد است که وقتی  ما به دنبال ساختارها هستیم از متغیر ها غافل می مانیم ، فرهنگ و شیوه های قومی هر لحظه تغییر می کند ، پس روش ساختارگراها نمی تواند صحیح باشد . دریدا از سال 1967 ، یعنی زمانی که سه کتاب او منتشر شد ، در مجامع روشنفکری و فلسفی غرب مطرح گردید . این سه کتاب عبارتند از :
گفتار و پدیدار ، نوشتار و دیگر بودگی و نوشتار شناسی .

از نظر دریدا فلسفه غرب دچار نوعی ورشکستگی است و در حال حاضر پویایی خودش را از دست داده است .
به عقیده دریدا ، یک متن هرگز مفهوم واقعی خودش را آشکار نمی کند ، زیرا مولف آن متن حضور ندارد و هر خواننده و یا هر کس که آن را قرائت کند ، می تواند در یافتی متفاوت از قصد و هدف مولف داشته باشد . " نوشتار مانند فرزندی است که از زهدان مادر ( مولف ) جدا شده . هر خواننده ای می تواند برداشت خود را داشته باشد . "
از نظر دریدا ، نوشتار ابزار خوبی برای انتقال مفاهیم نیست و یک متن هرگز دقیقا همان مفاهیمی را که در ظاهر بیان می کند ندارد . متن به جای انتقال دهنده معنا ، یک خالق است . به همین دلیل در بینش دیکانستراکشن ، ما در یک دنیای چند معنایی زندگی می کنیم . هر کس معنایی و استنباطی متفاوت با دیگران از پدیده های پیرامون خود قرائت می کند .
تقابل دوتایی موضوع دیگری است که دریدا نقد کرده است . تقابل های دوتایی همچون روز و شب ، مرد و زن ، ذهن و عین ، گفتار و نوشتار ، زیبا و زشت و نیک و بد همواره در فلسفه غرب مطرح بوده است . از زمان افلاطون تا کنون همواره یکی بر دیگری برتری داشته است. ولی به نظر دریدا هیچ ارجحیتی وجود ندارد . او این منطق سیاه و سفید و مسئله یا این یا آن را رد مردود می داند .
به عنوان مثال ، در فلسفه غرب همیشه گفتار بر نوشتار به دلیل حضور گوینده ارجحیت داشته است . ولی به عقیده دریدا ، معنای متن را گوینده تعیین نمی کند ، بلکه شنونده و یا خواننده متن است که با توجه به ذهنیت و تجربه خود این معنا را که می تواند متفاوت از منظور و غرض گوینده یا مولف باشد مشخص می کند . لذا لزوما گفتار بر نوشتار ارجح نیست .
باید عنوان شود که تعریف دقیق و مشخصی از دیکانستراکشن وجود ندارد ، زیرا هر تعریفی از دیکانستراکشن می تواند مغایر با خود دیکانستراکشن تفسیر و تاویل شود .

خود دریدا می گوید : " دیکانستراکشن کردن یک متن به معنای بیرون کشیدن منطق ها و اسنتباطات مغایر با خود متن است . در واقع گسترش درک مجازی است . "

به طور کلی دیکانستراکشن نوعی وارسی یک متن و استخراج تفسیرهای آشکار و پنهان از بطن متن است . این تفسیرها و تاویل ها می تواند با یکدیگر و حتی با منظور و نظر پدید آورنده متن متناقض و متفاوت باشد . لذا در بینش دیکانستراکشن ، آنچه که خواننده استنباط و برداشت می کند واجد اهمیت است  و به تعداد خواننده ، برداشت ها ، استنباطات گوناگون و متفاوت وجود دارد . خواننده معنی و منظور متن را مشخص می کند و نه نویسنده . ساختاری ثابت در متن و یا تفسیری واحد از آن وجود ندارد . ارتباط بین دال و مدلول و رابطه بین متن و تفسیر شناور و لغزان است .
شخصی که این مباحث فلسفی را وارد عرصه معماری نمود ، پیتر آیزنمن، معمار معاصر آمریکائی است . آیزنمن نه تنها با مقالات و سخنرانی های خود ، بلکه با فضاها ، کالبدها و محوطه سازی های متعددی که ساخته ، فلسفه دیکانستراکشن را به صورت یکی از مباحث اصلی معماری در طی دهه هشتاد میلادی در آورد .
آیزنمن در مقاله ای به نام " مرز میانی " ، هم فلسفه مدرن و هم معماری مدرن را به باد انتقاد گرفت . از نظر وی ، معماری مدرن بر اساس علم و فلسفه قرن نوزده بنا شده است . به عقیده آیزنمن ، بحث ارزشی هگل در مورد تز ، آنتی تز و سنتز ، دیگر در جهان امروز کاربرد ندارد . فیلسوفان پست مدرن مانند نیچه ، فروید ، هایدگر و دریدا رابطه ما را با جهان هستی عوض کرده اند .
علم قرن نوزدهم و یقین علمی آن دوره دیگر اعتبار خود را از دست داده است . قوانین جدید فیزیک مانند قانون نسبیت آلبرت اینشتین و اصل عدم قطعیت ورنرهایزنبرگ ، دریافت ما را از جهان پیرامون تغییر داده است .
لذا اگر معماری یک علم است باید این معماری بر اساس علم و فلسفه امروز و دریافت کنونی ما از خود و محیط اطراف باشد . معماری امروز ما باید از علم و فلسفه قرن نوزده گذر کند و خود را با شرایط جدید منطبق سازد . همچنان که معانی ، مفاهیم و نمادها در علم و فلسفه عوض شده ، در معماری نیز باید عوض شود .
آیزنمن معتقد است که مدرنیست ها مدعی هستند که مدینه فاضله را باید در آینده جست و جو کرد . پست مدرنیست ها نیز به دنبال این مدینه فاضله در گذشته هستند ، ولی معماری امروز باید این مدینه فاضله را در شرایط امروز پیدا کند . در این مورد وی از واژه " Presentness  " به معنای " اکنونیت " استفاده کرده و معتقد است که معماری در هر زمان و مکان باید اکنونیت داشته باشد . متعلق به زمان و مکان حاضر باشد .
برای رسیدن به شرایط فوق ، باید قوانین گذشته معماری را بر هم زد و از آنجایی که این قوانین قراردادی هستند و نه طبیعی ، لذا بر هم زدن آنها ممکن است . حقایق و نمادهای گذشته باید شکافته شود ( دیکانستراکت شوند ) و مفاهیم جدید مطابق با شرایط امروز از دل آنها استخراج شود .

پیتر آیزنمن بر این باور است که در زندگی امروز ما ، دوگانگی هایی مانند وضوح و ابهام ، ثبات و بی ثباتی ، زشتی و زیبایی ، سودمندی و عدم سودمندی ، صداقت و فریب ، پایداری و تزلزل ، صراحت و ایهام وجود دارد . نمی توان از یکی برای استتار دیگری استفاده کرد ، بلکه این تقابل ها و دوگانگی ها می بایست در ساحت معماری به عنوان تجلی گاه شرایط زندگی امروز ما به نمایش گذاشته شود .
در گذشته و همچنین در معماری مدرن و پست مدرن آنچه که حضور داشته ، تقارن ، تناسب ، وضوح ، ثبات ، مفید وبودن و سودمندی بوده است . در این تقابل های دوتایی همواره یکی بر دیگری ارجحیت داشته . اما آنچه که مورد غفلت قرار گرفته و غایب بوده ، عدم تقارن ، عدم وضوح ، ابهام ، ایهام ، منعکس کننده شرایط ذهنی و زیستی امروز ما باشد و آنچه که در معماری امروز ما مورد غفلت قرار گرفته ، بخشی از زندگی امروز ما است .

در معماری دیکانستراکشن سعی بر این است که برنامه و مشخصات طرح مطالعه و وارسی دقیق قرار گیرد . همچنین خود سایت و شرایط فیزیکی و تاریخی آن و محیط اجتماعی و فرهنگی ای که سایت در آن قرار گرفته نیز مورد بازبینی موشکافانه قرار می گیرد . در مرحله بعد تفسیرها و تاویل های  مختلف از این مجموعه مطرح می شود . در نهایت کالبد معماری به صورتی طراحی می شود که در عین بر آورده نمودن خواسته های عملکردی پروژه ، تناقضات و تباینات بین موضوعات اشاره شده در فوق و تفسیرهای مختلف از آن ارائه شود . لذا شکل کالبدی به صورت یک مجموعه چند معنایی ، ابهام انگیز ، متناقض و متزلزل ارائه می شود ، که خود طرح زمینه را برای تفسیر و تاویل آماده می کند .

آیزنمن در مقاله " مرز میانی " از واژه " Catachresis " استفاده کرده که به معنای دو پهلو یا ایهام است . دو پهلو مرز میانی  است . در دوپهلو یا ایهام ارجحیتی وجود ندارد . هم این است و هم آن - نه این است و نه آن . آیزنمن در این مقاله می نویسد : " دو پهلو حقیقت را می شکافد و این امکان را می دهد که ببینیم حقیقت چه چیزی را سرکوب نموده است . "
یکی از اولین و شاخص ترین ساختمان های سبک دیکانستراکشن ، مرکز هنرهای بصری وکسنر ( 1989 - 1982 ) در شهر کلمبوس آمریکا است . در مسابقه ای که در سال 1982 برای طراحی این ساختمان صورت گرفت ، معماران معروفی از جمله مایکل گریوز ، سزار پلی ، آرتور اریکسون و پیتر آیزنمن شرکت کردند .
سایت این ساختمان در قسمت ورودی اصلی دانشگاه ایالتی اهایو در سمت شرق دانشگاه قرار دارد . عملکرد بنا ، نمایش آثار هنرمندان  و دانشجویان دانشگاه در آن است . هر یک از این معماران ساختمان خود را بین دروازه ورودی و ساختمانهای موجود در سایت قرار دادند . ولی در کمال تعجب ، ساختمان طراحی شده توسط آیزنمن به گونه ای بود که فضای باریک بین دوساختمان موجود در سایت را شکافته و در بین آن دو قرار گرفته بود و تعجب بیشتر آن که طرح وی به عنوان برنده اول اعلام شد . از آن زمان سبکی در معماری به نام دیکانستراکشن در مجامع بین المللی معماری به نام سبک دیکانستراکشن در مجامع بین المللی معماری مطرح و مورد توجه قرار گرفت .
آیزنمن در تبیین طرح خود عنوان که این نقطه محل ملاقات دو قشر نسبتا متفاوت است . یکی دانشجویان و هنرمندان دانشگاه که کارهای خود را در این ساختمان ارائه می کنند و دیگری شهروندان و عامه مردم شهر که به دیدن این آثار می آیند . لذا دو کد یا نشانه برای هریک از این دو قشر انتخاب شد . یکی محورهای شبکه شطرنجی دانشگاه و دیگری محورهای شبکه شطرنجی شهر کلمبوس . این دو شبکه نسبت به یکدیگر 17 درجه اختلاف زاویه دارند . لذا هر دو شبکه به عنوان نشانه ای از هر یک از این دو قشر در محل سایت با یکدیگر تلاقی کرده اند . این دو گانگی در کالبد معماری ساختمان به گونه ای نمایش داده شده که هیچ یک بر دیگری ارجحیت ندارد و این دو محور همانند دو تیغه قیچی بین دو ساختمان را شکافته و خود در آن جایگزین شده اند .
پس از باز نمودن و شکافتن فضای بین این دو ساختمان در سایت ، آیزنمن متوجه پی های یک بنای قدیمی شد که مربوط به دانشکده نظامی بود . این بنا در دهه پنجاه میلادی تخریب شده بود ، ولی هنوز بخشی از پی های آن در زیر خاک در محل سایت مدفون بود . اگر چه این ساختمان دیگر وجود نداشت ، ولی آیزنمن با وارسی دقیق سایت متوجه آن شده بود . وی این ساختمان را که دیگر در حاشیه قرار گرفته و به تاریخ سپرده شده بود ، به عنوان بخشی از متن موجود ، که همان سایت پروژه باشد ، قرائت کرد و این قرائت را به صورت کالبدی نمایش داد . لذا در طرح آیزنمن ، بخشهایی از ساختمان دانشکده نظامی ، که شبیه یک قلعه نظامی بود ، در قسمت سردر ورودی ساختمان مرکز هنرهای بصری وکسنر بازنمایی و بازسازی شد .

معماری دیکانستراکشن به عنوان یک سبک فراگیر و جهانی عمر نسبتا کوتاهی داشت و از حدود یک دهه فراتر نرفت ، ولی تاثیر شگرف و بنیادین بر شیوه طراحی و نوع بازنمایی معنی و تفسیر در حوزه معماری داشت . این سبک به عنوان پیش زمینه رویکردهای متعاقب آن همچون معماری فولدینگ و معماری پیدایش کیهانی بود .
از دیگر معماران این سبک می توان از فرانک گهری ، زاها حدید ، رم کولهاس و برنارد چومی نام برد .

What Have Learned From Past Architecture ? 

  .از معماری گذشته چه درسی می­توان گرفت ؟

هادی میرمیران: یکی از مشکلات امروز ما این است که دائم درباره معماری و ثروت معماری گذشته ایران حرف می­زنیم، آن را سخت تحسین می­کنیم، درباره مبانی و ارزشها و نظام کلی آن داد سخن می­دهیم، اما بالاخره هنوز برایمان دقیقا مشخص نشده است که چرا این کار را می­کنیم و مطالعه معماری قدیم ایران چه اهمیت و سودی دارد و آیا ما باید صرفا به تحسین آن اکتفا کنیم چون تمام شده و از بین رفته است و به عبارتی فقط کار تحقیقاتی صرف در این باره انجام دهیم یا نه امید داریم نتایجی هم از این بررسی ها برای معماری امروزمان بگیریم؟

خود من معتقدم که معماری ایران دارای اصولی است. مثلا معتقدم این معماری همیشه کوشیده است از کیفیت مادی به کیفیت معنوی، یا به عبارتی از ماده به روح برسد و به بیان معمارانه با کم کردن جرم به سوی افزایش فضا حرکت کرده است. در واقع به نظر من معماری جهانی را هم می­توان با این مفهوم یا با این تلاش توضیح داد. این تلاش در معماری ایران به طرز بارز و مشخصی دیده می­شود. کاری که معماری ایرانی با نور یا با آب کرده ، به همین منظور، یعنی سبک کردن ماده و افزایش فضا بوده است. راه حل افزایش فضا این نیست که مثلا دیوارها را نازک بگیریم. نوری که در مسجد شیخ لطف الله از پنجره های گنبد می­تابد، در واقع تمامی جرم مادی گنبد را از نظر احساس و دریافت و ادراک آدمی، سبک می­کند. من در ابتدا تصور می­کردم حوضهای بزرگ آب و سطوح آینه وار آنها صرفا اقداماتی زیبایی شناسانه هستند، اما الان فکر می­کنم همه آنها باز هم معماری را سبک تر می کنند تا آنجایی که معماری منعکس شده در آب درواقع مادیت خود را ازدست می­دهد و شما نمی­توانید بفهمید که آیا چهل ستون واقعی است یا بیست ستون. خوب اگر بپذیریم که چنین اصلی در معماری ایران وجود داشته، به یک معنا ما یک دستورالعمل بزرگ برای معماری امروز داریم که به هیچ وجه کمتر از اصول بیانیه های معماران بزرگ نیست.ما می­توانیم روی آن تکیه کنیم و کار کنیم. اما بحث ما در اینجا تمام نمی­شود؛ معماری می­تواند دارای اصولی باشد، اما آیا این اصول قابل تداوم اند؟

به نظر من یک ویژگی مهم چنین اصلی، یعنی اصل حرکت از ماده به روح از طریق سبک کردن و کم کردن جرم و افزایش فضا این است که دیگر معروض زمان و مکان نیست. به نظر من آنچه معروض مکان و زمان باشد، قابل تداوم نیست و تاریخ مصرف پیدا می­کند. اما معماری ایرانی دارای اصولی است که قابلیت تداوم دارند.

بحث قابلیت تداوم اصول معماری ایران را در سه زمینه می­توانیم دنبال کنیم: فرم، الگو و مفهوم.

فرم بیش از دو مقوله دیگر به زمان و مکان مقید است و به همین دلیل قابلیت تداوم آن در طول معماری یک سرزمین کاهش می­یابد. الگو در واقع یک استنباط تجریدی است؛ یک امر عرضی است که از یک واقعیت معماری گرفته می­شود. مثلا اگر الگوی حیاط مرکزی یا همه چهارتایی هایی را که درباره آنها حرف می­زنیم مثلا چهارطاقی و چهار ایوانی و غیره را مد نظر قرار دهیم، می­توان استنباط های مشخصی را از آنها بیرون کشید، به این دلیل که از فرم مجردتر است و بیشتر تن به تجربه می­دهد و بنابراین قابلیت تداوم بیشتری می­یابد. مقوله سوم مفهوم است که دغدغه ذهنی خود من است. حیاط معماری ایران را مثال بزنیم. من ابتدا به آن به عنوان یک فرم نگاه می­کردم. واقعا می­توان حیاط مرکزی را یک فرم تلقی کرد اما می­توان آن را یک الگو هم دید، اما مهمتر از آن برای من یک مفهوم است، به این معنا که قلب معماری تهی است، خالی است. یک مثال از مینیاتورهای ایرانی می­زنم؛ در همه نقاشی های جهان مهمترین عوامل و عناصر نقاشی در مرکز کمپوزسیون قرار می­گیرند اما در مینیاتورهای ایرانی این فضا خالی است؛ این خالی بودن نمی­تواند تصادفی باشد. مثلا در مینیاتور جنگ ایران و توران منطقا مرکز تصویر باید شلوغ ترین مکان باشد، چون مرکز میدان جنگ است و نقطه تلاقی دو لشکر باهم، ولی این فضا خالی است، شاید یک سر بریده یا نیزه ای در حال حرکت در آنجا باشد.

ما می­توانیم عناصر معماری ایرانی مثلا حیاط مرکزی را به سه صورت ببینیم :

  -  به عنوان فرم

  -  به عنوان الگو

  -  به عنوان مفهوم

به نظر من معماری ایرانی که در پی یافتن عمقی معنوی است، در مرکز خود به مجرد می­رسد. اگر این را درست تشخیص داده باشم، این مفهوم نه تنها در معماری امروز ما، بلکه در معماری دنیا تا ابد قابل تداوم و تکرار است؛ بنابراین من نتیجه می­گیرم که :    

  -  معماری ایران دارای مبانی مشخصی در سه مقوله فرمها، الگوها و مفاهیم است.  

  -  این مبانی قابل تداوم اند و در آنجایی که از فرم به مفهوم تبدیل می­شوند و به عبارتی از کیفیات عینی به کیفیات ذهنی می­رسند قابلیت تداوم بیشتری می­یابند.

اما بحث در اینجا هم به پایان نمی­رسد. پرسش دیگری مطرح می­شود: آیا ما باید در پی این تداوم باشیم؟ در واقع اعتقاد به قابلیت تداوم، الزام عملی به وجود نمی­آورد. اما پاسخ به این پرسش نیز از نظر من مثبت است و می­توانیم در این زمینه به بحث بپردازیم. اگر بحث بتواند در این جهات ادامه یابد، کار ما فقط به تحسین نور داخل مسجد شیخ لطف الله یا سطوح آب در مقبره شاه نعمت الله ولی محدود نمی­شود و می­توان حتی به دستورالعمل هم رسید. من باکی ندارم که بگویم می­توان برای معماری دستورالعمل تعیین کرد. مگر پنج اصل معماری مدرن که چند دهه دنیا را زیر سیطره گرفت دستورالعمل نبودند؟ یا چه کسی گفته است اصولی که پست مدرن ها مطرح کرده اند از آنچه ما می­توانیم از معماری ایرانی استخراج کنیم بالاتراند ؟؟؟  

ساختمان غول ماشین‌سازی آلمان (بی ام دبلیو) را یک مهندس معمار زن طراحی کرد . ساخت این سازه در نهایت پیچیدگی طراحی شده است.

در سال 2002، غول ماشین‌سازی آلمان، شرکت «بی ‌ام دبلیو» برای احداث ساختمان مرکزی کارخانه در «آرت اسکرتز» در شهر لایپزیگ آلمان، سرمایه‌گذاری هنگفتی کرد. ساختمانی با ارزش 55/1 بیلیون دلار که حدود 5000 کارمند و کارگر و مهندس با فعالیت روزانه خود ، بیش از 650 عدد ماشین «بی ‌ام دبلیو» مدل دو در _ اسپرت _ تولید می‌کنند.


ساختمان غول ماشین‌سازی آلمان(بی ام دبلیو) را یک مهندس معمار زن طراحی کرد و ساخت.این سازه،در نهایت پیچیدگی طراحی شده است.

این کمپانی، معمار برجسته «زاها حدید» را که موفق به کسب مدال افتخار «پریتیزکر» شده برای ساخت این سازه برگزید. طرح‌های پیچیده «حدید» در طراحی‌های معمول کارخانه تحول جدیدی به وجود آوردند. یک سازه مرکزی، قسمت‌های مربوط به مدیران و کارگران را با استفاده از ریلهای معلق حمل قطعات به هم وصل کرده است.

«زاها حدید» رشته منسجمی در ساختمان مرکزی «بی ام دبلیو» ایجاد کرده که مردم و ماشین‌ها در کنار هم قرار گرفته‌اند.

حدید می‌گوید: «ما به نوآوری و ابداع معتقدیم و برای نیل به این هدف شرکت بی ‌ام دبلیو، استقامت و طاقت بسیاری در واگذاری این پروژه به ما نشان داد.»

ساختمانی که حدید طراحی کرده است، هیچ مشابه قبلی نداشته و وی با ذهنیتی جدید دست به ساخت این سازه اعجاب‌انگیز زده است.

کارخانه از یک مجموعه سه عضوی تشکیل شده است. این سه ساختمان از سه نقطه مرکزی توسط خط تولید به هم متصلند. ساخت اولیه این کارخانه در املاک خصوصی «بی ‌ام دبلیو» آغاز شده و در سال 2004 به بهره‌برداری رسید.

بدنه‌های نیمه تمام اتومبیل‌ها و قطعات مختلف ماشین روی تسمه انتقال دهنده که مانند ارابه‌ای آنها را حمل می‌کند قرار می‌گیرند. این قطعات به آرامی و بدون ایجاد سر و صدای مزاحم و آزاردهنده، در بخشی از مسیر خود به سمت قسمت‌های تکمیل کننده، از بالای غذاخوری و محل استراحت کارکنان عبور می‌کنند.

این نقاط مشترک محل عبور قطعات و سیر مراحل تکمیلی هستند:

قسمت ساخت بدنه‌های نیمه تمام (645000 فوت مربع)، قسمت رنگ (270 هزار فوت مربع) و در آخر محوطه وسیع اتصال قطعات (یک میلیون و 75 هزار فوت مربع)، که در آن جا قطعات رنگ شده به هم وصل شده و در انتها به صورت اتومبیلی لوکس و گران‌قیمت از خط تولید خارج می‌شوند.

ساختمان مرکزی مانند مرکز عصبی یا مغز کل کارخانه عمل می‌کند. رشته‌های فعالیت ساختمانهای دیگر در این نقطه به هم وصل شده و عملا از این ساختمان منشعب می‌شوند.

این استراتژی طراحی در مسیرهای گذر مردم و کارمندان (زمانی که صبح‌ها به سر کار می‌روند و زمانی که برای صرف غذا از محوطه خارج می‌شوند) استفاده شده است. بینندگان به بهترین شکل دور تسلسل و پیشرفت خط تولید قطعات را که به صورت افقی و معلق در فضا قرار گرفته، مشاهده می‌کنند.

با دیدن روند مذکور این فکر به بیننده القاء می‌شود که گویی همه قسمتهای مستقل از این قسمت کارخانه شبیه‌سازی و توسط موتوری قدرتمند متحرک شده و در بخش مرکزی ظهور پیدا می‌کند. در حقیقت عملکرد به گونه‌ای است که تمام حرکات و اعمال از یک قیف رد شده، در آن فشرده و عصاره حاصل از آن بین سه قسمت دیگر مجددا پخش می‌شود: بدنه اولیه، قسمت رنگ، و بخش سرهم کردن قطعات.

در یک توصیف کلی وقتی بیننده به این ساختمان نگاه می‌کند سازمان‌دهی مراحل مختلف از جمله فعالیت‌های عادی و عمومی کارمندان، تا فعالیت تخصصی ماشین‌های خودکار از جلو تا وسط ساختمان قابل تشخیص است. سردر اصلی مانند چتری از دو طرف به ستون‌هایی محکم چفت شده است.

افرادی که در ورودی درهای اصلی مستقر هستند، حرکت قطعات ماشین‌ها را به صورت کاملا برهنه مشاهده می‌کنند. این ورودی به افراد اجازه می‌دهد تا به قلب کارخانه نفوذ کرده و امکان دید را برای آنها فراهم می‌کند.

طراحی ویژه و نورپردازی زیبای قسمت ورودی و مرکزی به صورتی است که فضای ورودی را بدون مشکل و بدون صرف هزینه و اتلاف انرژی برق، نمایان می‌سازد. استراتژی اولیه طراحی این فضا به صورتی است که قسمت برش و طبقات هم کف و طبقه اول به صورتی پیوسته به هم متصل باشند.

دو صفحه مجزا که به شکل تراس طراحی شده، از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد یافته تا همه چیز از قسمت مرکزی طبقه اول قابل دسترسی و رویت باشد. در انتهای این مسیر معلق، قسمت بازرسی قرار گرفته که توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. قسمت‌هایی که تکمیل شده‌اند به این قسمت وارد شده و پس از کسب اطمینان در کیفیت آنها به قسمت اتصال مستقل می‌شوند.

در صورت علاقه‌مندی به آشنایی بیشتر با این هنرمند معمار به سایت شخصی او به آدرس http://www.zaha-hadid.com مراجعه نمایید.

طراحی معماری را چگونه شروع کنیم؟

1- جستجوی تم Theme))  . تم یابی:کاملا ذهنی است و اولین واکنش ذهن نسبت به سوال .

2-مخاطب شناسی

3- تبین مورد / سوال ¸  شناسایی انگیزها و اهداف

4- تعریف رابطه اثر و زمینه : تعامل اثر شکل گرفته با زمینه   آیا همسو با آن   یا حاکم

بر آن  یا همراه با آن

دیالوگ اثر و زمینه

5- شناسایی محورهای خاص مطالعاتی (کلمات کلیدی)

A-   شناسایی و تبیین طرحواره (اسکیمای ذهنی)

B-   دستیابی  به طرحمایه  (کانسپت)    

طرح واره: بیان شماتیک و انتزاعی طرح ازسوال  ماهیتی ذهنی دارد.

طرح مایه: مفاهیم وحدت یافته و عینیت یافته ای که امکان واقعی کردن آنها در قالب طرح

وجود دارد – ماهیتی ذهنی –عینی دارد.

طرح: ما به ازاء کالبدی برخاسته از مفاهیم و معادل با نیازهای برنامه ریزی شده

ماهیتی عینی دارد.

ذهن جواب محور : معمار سوال را جواب می دهد و روی جواب بحث و فکر 

می کند و سوال را کنار می گذارد.

تلفیق طرحواره و طرحمایه (Incubation ) – تنظیم سناریوی طراحی

خلاقیت:

مهمترین مسا له ای که تمام گزینه های بالا را تحت تاثیر قرار میدهد.

از  خلق فضا     تا      فضای خلاق 

  Creative Space & Space Creation))

سهم فضا در حوزه ی خلاقیت

مثال : در آتلیه معماری سهم فضای طراحی شده در خط کشیدن چیست؟

خلق فضا

1-     از یک فرایند شهودی تخیل تبعیت میکند ( تفکر واگرا در ادبیات معماری غرب).

2-     این فرایند مبتنی بر دریافت شهودی و قوه تخیل است.

3-     دریافت شهودی با مکاشفه اغاز و حاصل می شود.

4-     مکاشفه جستجوی ماوراء پدیدها از طریق جستجو در درون پدیده هاست

5-     پدیده ها دارای دو درجه محسوس و نا محسوس می باشند.

6-     اتصال به ماوراء سر آغاز الهام است. نگاه معنا گرا به پدیده ها.

فضای خلاق   

1-     فضایی کنش گراست جستجوگری را القا و تر قیب می کند.

2-     جستجوگری به ازای نیاز مشخص روی می دهد این نیاز می تواند میل به فهمیدن

دریافتن و رسیدن باشد – نیاز به طرح سوال و ایجاد ابهام بوجود می آید.

3-     سیالیت ذهنی ایجاد می کند

4-     فضای خلاق خلق نا تمام دارد و کاربر را وارد بازی خلق فضا میکند . چ

5-     تاکتیک ایجاد پیچیدگی و رمز پردازی

6-     تکنیک کم رنگ کردن و حذف قطعیت ها و قالب شکنی – ایجاد قطبیت و شناسایی طیف ها

تولید ایده

رسیدن به تولید ایده و تسخیر فضا

معماری بدون ایده ی فرمی ویا بصری یا در محیط مخفی میشود یا به صورت فجیعی

آن را نابود می کند.

آیا معماری بدون مفهوم معنا دارد؟

مفهوم در معماری

مقررات مربوط به عملکرد های تجاری

          در تجاری نواری حد اقل مساحت واحد های تجاری5 17.مترمربع مقررات تفکیک و احداث ساخنمان به اعضای هر واحد تجاری (نواری) تا حداکثر 17.5 متر مربع زیر بنا تامین یک واحدپارکینگ  به میزان 25 متر مربع الزامی است. هر واحد تجاری 17.5 متر مربع و حد اقل عرض3.5 متر و حداقل ارتفاع پارکینگ 2.20 متر تعیین می گردد.

توضیح

          احداث واحد تجاری یا واحد کسبی در زیر زمین مشروط به تامین پارکینگ و راه مستقل مجاز است

ضوابط پاساژ برای شهرداری

1)       حداقل 40 درصد زیر بنا باید به فضای آمدو شد عمومی ( راهروها و فضاها ی باز از جمله فضای باز مرکزی ساختمان ) اختصاص یابد.

2)       سرویس عمومی برای کسب و مراجعین به ازای هر دو مغازه یک سرویس ضرورت دارد.

3)       داخل هر مغازه نیز حداقل 50 درصد برای مراجعین باید در نظر گرفنه شود .

4)       عرض پله ها نمی تواند از 150 سانتیمتر کمتر باشد و در صورتی که تعداد واحد های تجاری در مجتمع بیش از 20 واحد باشد به آزاد هر 10 واحد به عرض پله معادل 30 سانتیمتر اضافه شود.

5)       عرض راهرو ها باید حداقل 250 سانتیمتر باشد. در صورتی که طول راهرو و مذکور بیش از 5 متر باشد به ازای هر متر طول معادل 20 سانتیمتر به عرض یاد شده اضافه گردد.

6)       علاوه بر معابر مشخص شده در منطقه بندی عملکرد ها در سایر معابر با عرض حداقل 10 متر احداث بک واحد تجاری به مساحت حداقل 17.5 و حداکثر 30 متر مربع با پرداخت حق تعیین کاربری و نیز تامین پارکینگ مجاز است..

ضوابط احداث بنا و نفکیک در محدوده بازار (ضوابط موقت)

1)       املاکی که مساحت آنها از 100 متر مربع به بالا ست با سطح اشغال وضع موجود و تراکم 100 درصد مجاز به احداث بنا هستند و می توانند با تراکم ساختمان 200 درصد مشروط به پرداخت حق تعیین کاربری و حق تعریل تراکم به شهرداری احداث بنا نمایند.

2)       املاکی که مساحت آنها از 100 منر مربع به بالا است. با سطح اشغال وضع موجود و تراکم    100 درصد مجاز احداث بنا هستند و می توانند با تراکم ساختمان 300 درصد مشروط به پرداخت کاربری و حق تعدیل تراکم به شهرداری احداث بنا نمایند.

3)       تفکی اعیانی در منطقه بازار مجاز و حداق آن 5/17 متر مربع است.

4)       هر واحد تجاری باید به ازا هر 30 متر مربع زیر بنا یک واحد پارکینگ از شهرداری خریداری نماید و شهرداری موظف به خرید پارکینگ های پیشنهادی طرح تفصیلی در حوالی بازار و تبدیل آنها به پارکینگ عمومی برای بازار می باشد.

5)       ارتفاع مغازه در طبقه همکف حداکثر 5/4 متر و در طبقات 3 متر است و بای تابعی از ارتفاع ساختمانهای همجوار باشد یعنی چنانچه ساختمانهای همجوار ملکی دارای ارتفاع متفاوت باشد شیشه خود مغازه جدید بایدبه اندازه مغازه با ارتفاع بیشتر باشد

6)       عرض پله واحد های تجاری که در زیر زمین قرار دارند حداقل 2 متر وارتفاع ان5/3 متر باید باشد.

7)       .. هر 10 واحد تجاری باید حداقل یک سرویس بهداشتی داشته باشند. در صورتی که تعداد واحد های مغازه در پلاکی کمتراز تعداد یاد شده باشد متقاضی بایستی به ازا هر واحد  قیمت روز یک متر مربع زمین در منطقه بازار را جهت احداث سرویس های بهداشتی عمومی در همان منطقه به شهرداری پرداخت نماید.

حوزه تجاری

استفاده های مجاز در کاربری های تجاری

8)       احداث واحدهای خرد، فروشی و عمده فروشی صنوف مختلف.

9)       احداث واحدهای وابسته به خدمات بهداشتی و درمانی مانند مطب پزشکان، تزریقات، حمام...

10)     خدمات اداری و بازرگانی مانند دفاتر مهندسی، دفاتر خصوصی بازرگانی، خصوصی و تجاری، شعب بانکها، دفاتر پست و کلانتری، شهرداری در مقیاس محلات و...

11)     فضای سبز عمومی و بازی کودکان

12)    خدمات اقامتی و پذیرایی مانند قهوه خانه، هتل مهمانپذیر، رستوران، اغذیه فروشی و مراکز عرضه غذا

13)    کارگاههای کوچک تعمیراتی مانند پنچر گیری، تعویض روغن، تعمیر لوازم خانگی، تعمیر و نگهداری وسایل گرمایش و سرمایش، تعمیر وسایل الکتریکی و...

14)    خدمات فرهنگی مانند تاتر، کتابخانه، سینما و نمایشگاه و....

15)    تاسیسات و تجهیزات شهری مانند منبع آب، پست ترانسفورماتور و...

16)    پارکینگ عمومی

موارد ممنوع

17)    در منطقه تجاری کاربری های صنعتی، حمل و نقل و انبار ممنوع است

ضوابط مربوط به تفکیک زمین

18)    حداقل اندازه قطعات

19)    حداقل مساحت تفکیک اراضی ( حوزه تجاری- مسکونی 300 متر مربع و تجاری –اقامتی 350 متر مربع میباشد.

20)     حداقل مساحت تفکیک اراضی در حوزه تجاری کلان 400 متر مربع میباشد.

21)    در صورت تجمیع قطعات اراضی دارای کاربری تجاری 10% به تراکم قطعه اضافه می شود.

ابعاد و تناسبات قطعات

22)    در مقیاس فعالیت های خرد

23)    حداقل عرض قطعات تفکیک تجاری در مقیاس تجاری – مسکونی و تجاری- اقامتی برابر 12 متر تعیین می گردد.

24)    در مقیاس فعالیت های کلان

25)    حداقل عرض قطعات تفکیکی تجاری شهر برابر 16 متر تعیین می گردد.

نحوه دسترسی ها

26)    کلیه قطعات تجاری باید به شبکه های ارتباطی سواره و دسترسی دوم حداقل به عرض 6 متر جهت پارکینگ داشته باشد.

 نحوه محاسبه سطح زیربنا در منطقه تجاری

27)    به استثنای سطوح پارکینگ، انباری، موتورخانه، پله ها و راهروهای عمودی ارتباطی، سایر سطوح ساخته شده در همکف و طبقات بالا جزء تراکم محاسبه می شود.

حداکثر ارتفاع ساختمان

28)    . واحدهای مغازه ای واقع در همکف می توانند با ارتفاع یک و نیم طبقه و حداکثر 5/5 متر ساخته شود. و حداقل ارتفاع مغازه 8/2 متر است.

29)    احداث نیم طبقه در واحدهای تجاری و مغازه ای تا میزان 55% مساحت مغازه بلامانع است که 20% آن و حداکثر 20 متر مربع جزء تراکم محاسبه می شود.

30)     حداقل عرض راهروی جلوی واحدهای تجاری در طبقات بالای همکف 5/2 متر تعیین می گردد.

31)    عرض راه پله به صورت یک طرفه حداقل 2 متر و به صورت 2 طرفه 5/1 متر باید در نظر گرفته و فاصله راه پله از دورترین واحدهای تجاری نباید از 20 متر بیشتر باشد.

32)    در مجتمع های تجاری باز از هر دو واحد تجاری احداث یک واحد سرویس بهداشتی شامل یک توالت و دستشویی الزامی است.

حداقل تعداد پارکینگ

33)    تامین یک واحد پارکینگ به ازای هر 50 متر مربع زیربنای تجاری الزامی است.

34)    احداث زیرزمین در کاربری تجاری به منظور استفاده ( پارکینگ انباری، مرکز، تاسیسات و سیستم های گرمایش و سرمایش، آسانسور، برق و... ) بلامانع است و مساحت آن جزء تراکم ساختمانی محسوب نمی گردد. مساحت زیرزمین حداکثر برابر سطح اشغال در همکف تعیین       می گردد.

حریم گذرگاهها و اراضی عمومی و مرز مالکیت

35)                فقط جهت احداث نورگیر زیرزمین ساختمانهای تجاری و اداری- دولتی، حداکثر یک متر از حد خط عابر و تا عمق 5/3 متر در زیر خط کف گذرگاههای عمومی با عرض بیشتر از 10 متر، مشروط بر این که در این حریم قبلا هیچ ساختمان عمومی یا تجهیزات عمومی مانند نهر، کابلهای برق و تلفن و لوله های گاز و امثال آن و تاسیسات عمومی احداث نشده باشد.

تعریف کاربری تجاری :

36)    کاربری های تجاری بر حسب میزان مراجعات به آنها و ماهیت خود قابل تقسیم به محله ای ،‌ناحیه ای ، منطقه ای و شهری هستند.

37)    فهرست نمونه واحدهای صنفی – تجاری که در مقیاس محله شهری ( 12000 – 5000 نفر ) عملکرد دارند.

38)    بقالی ، خواربار فروشی ، لبنیاتی . اغذیه ای ، سبزی و میوه فروشی ، قصابی ، خرازی ،‌مرغ فروشی ، سوپر مارکت ، محله ، لوازم التحریر ، رستوران ، نانوایی .

ضوابط و مقررات اجرایی طرح جامع جدید چهار شهر بزرگ ایران :

ضریب اشغال : عبارت است از نسبت مساحت سطح مجاز احداث بنا به مساحت قطعه زمین.

39)    فروشگاه بزرگ : عبارت است از یک واحد تجاری که طیف گسترده ای از کالاهای تجاری را عرضه می دارد. حداقل سطح زیر بنای یک فروشگاه بزرگ در مراکز مناطق 5000 متر مربع است...

40)     مرکز ناحیه : عبارت است از محل تجمع خدمات مورد نیاز ساکنان هر ناحیه به عنوان هسته ناحیه ،‌عملکرد این مراکز بر اساس دسترسی های مکرر و سریع شکل می گیرد.

41)   منطقه : عبارت است از چهارمین رده تقسیمات شهری که بر اساسا پوشش جمعیتی تقریبی 40 تا 70 هزار نفر تعریف می گردند.

نظام تقسیمات شهری :

            عبارت است از نحوه قسمت بندی های فیزیکی شهر بر حسب نحوه توزیع سلسله مراتبی خدمات شهری ، در این طرح ، محدوده طرح جامع مشمول پنج نوع قسمت بندی به شرح زیر است :

1- رده شهر و فراتر              2- رده حوزه                      3- رده منطقه                     4- رده ناحیه          5- رده محله

عملکردهای مختلف خدماتی نسبت به سلسله مراتب ارائه خدمات :

کاربری تجاری :

تجاری رده محله : شامل واحدهای خرید روزانه خرده فروشی مانند خواربار فروشی های میوه و سبزی فروشی ها ، نانوایی ها و انواع مشابه دیگر در این رده می باشند .

تجاری رده ناحیه : شامل واحدهای خرید هفتگی مانند سوپر مار کتها، فروشگاههای تعاونی مصرف شهر و روستا ،‌نوشت افزار فروشی ها ،‌آجیل فروشی ها و انواع مشابه دیگر در این رده از ارائه خدمات می باشند.

تجاری  رده منطقه : شامل بازارچه ها ، بازار روزها ، بنگاههای معاملات تلفن : واحدهای خرید ماهانه ‌ ، پارچه فروشها ،‌پلاستیک فروشها، لوازم خانگی ، فروش لوازم صوتی و تصویری ،‌کتابفروشیها و انواع مشابه دیگر در این رده قرار می گیرند.

تجاری رده حوزه : شامل واحدهای خرید سالانه : مانند فروشگاههای بزرگ زنجیره ای ، بنگاههای فروش اتومبیل ، مبل فروشی ها ، پوشاک فروشی ها ، میادین میوه و تره بار و انواع مشابه می شود.

تجاری رده شهر و فراتر : شامل عمده فروشها ،‌راسته های صوف مختلف و بورسها بازارها ، میادین میوه و تره بار ، شرکتهای بازرگانی و تجاری ، شعب مرکزی بانکها موسسات تجاری واردات و صادرات کالا ، شعب و دفاتر نمایندگی بانکهای خارجی و نمایندگی موسسات تجاری خارجی می باشند.

ضوابط مربوط به نحوه استفاده از زمین تا تفکیک و احداث ساختمان :

اراضی و مناطق تجاری :

ماده1: اراضی تجاری واقع در مراکز حوزه ها و مراکز مناطق تا چهار طبقه فقط مجاز به عملکردهای تجاری رده مربوط بوده از طبقه چهارم تا هفتم مشمول عملکرد های تجاری ،‌مختلط یا ترکیب هر دو بوده و از طبقه هشتم به بالا مجاز به استفاده از کاربری های مختلط می باشند.

 ماده2: اراضی تجاری واقع در مراکز نواحی و مراکز محله ها مجاز به عملکردهای تجاری رده مربوط بوده و فقط در طبقات دوم و سوم مجاز به ترکیب کاربری تجاری با کاربری مختلط و یا استفاده از کاربری مختلط می باشد.

ماده3: عملکردهای مجاز در کاربری های مختلط تجاری به شرح زیر می باشد.

کلاسهای نهضت سوادآموزی ‌، هنرکده های فنی ، هنری موسسات زبان خارجی ، دارالترجمه ها، ‌عتیقه فروشها ، قاب سازیها ، واحدهای خدمات ، پذیرایی ،‌سالن های اجتماعات ، نمایش تئاتر و فیلم ،‌نمایندگی فروش کالاهای تجاری و صنعتی و ادارات و دفاتر بخش عمومی ،‌واحدهای تولیدی کوچک مثل خیاطی و گلدوزی ،‌آموزش حسابداری ،‌شرکت های تاسیساتی ،مهندسی ، پیمانکاری ،‌مهندسین مشاور‌، دفاتر خدمات کامپیوتر‌، گمرکی، حمل و نقل ،موسسات تولیدی  ارائه خدمات چاپ و تکثیر.

ماده4: از طبقه چهارم به بالا ، فاصله مجاز احداث بنا از پلاکهای مجاور باید رعایت گردد. حداقل این فاصله  تا تهیه طرح های تفصیلی مراکز حوزه ها و مناطق بشرح زیر است :

بند 1: از طبقه چهارم تا طبقه هفتم ، 3 متر

بند 2: از طبقه هشتم تا طبقه چهاردهم ، 6 متر .

بند 3: از طبقه پانزدهم به بالا ، 9 متر .

ماده 16: حداقل عرض نورگیر ، پاسیو یا حیاط مرکزی برای بناها تا طبقه دوم 6 متر و تا طبقه ششم 12 متر می باشد.

تبصره : سطح نورگیرها پاسیو و حیاط مرکزی با رعایت حداقل عرض موضوع بند فوق جز و زیر بنا محسوب نمی گردد.

ماده 17: حداکثر طبقات زیر زمین برای تراکم ساختمانی 180 درصد در طبقه می باشد.

ماده 18: حداکثر سطح هر طبقه زیر زمین معادل سطح طبقه همکف بوده و بیش از آن منوط به تایید کمیسیون فنی شهرداری می باشد.

ماده 19: زیر زمین جزء مشاعات بوده و بهره برداری از آن جهت عملکردهای زیر مجاز می باشد:

بند 1: انبار . با حداکثر 6 متر مربع به تعداد واحدهای تجاری منفرد.

بند 2: پارکینگ       بند 3: موتورخانه       بند 4: سرویس های بهداشتی شامل توالت عمومی

بند 5: آبدارخانه عمومی به وسعت حداکثر 15 متر مربع

بند 6: کارگاه تعمیرات و نگهداری ساختمان                                     بند 7: سردخانه

بند 8: سطوح وسیع و یکپارچه { تجاری} حمل سوپر مارکت از فروشگاههای بزرگ و امثال هم

تبصره : ایجاد پنجره یا باز شو از زیر زمین به خیابان یا کوچه و یا فضاهای عمومی مجاز نمی باشد.

ماده 20: برای تراکم های ویژه تا سه طبقه زیر زمین مجاز بوده و بیش از آن منوط به تایید کمیسیون فنی شهرداری می باشد.

ماده 21: احداث پیلوتی در بناهای تجاری نمی باشد.

مقررات مربوط به همجواری و دسترسی های مجاز کاربری های مختلف :

ماده 5: جهت عملکردهای تجاری باید ورودی یا ورودیهای مجزا با فضای کافی جهت نگهبانی ورودی ،‌آسانسورهای مسافری و باربری ،‌محل کشیک های شبانه و غیره بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی مراکز حوزه ها ، مناطق و نواحی پیش بینی شود.

ماده6: تامین حداقل یک واحد پارکینگ به ازای هر واحد تجاری منفرد 30 متر مربعی الزامی است .

ماده7: در مجموعه های تجاری مثل مراکز خرید ، پاساژ یا بازارچه ،‌باید به ازای هر 75 متر مربع زیر بنای مختلط یک پارکینگ و به ازای هر 100 متر مربع ، زیر بنای مختلط نیز یک پارکینگ پیش بینی می شود. سطح مربوط در زیر زمین ، محوطه همکف ‌، در طبقات و یا در بام قابل تامین است.

تبصره : میانگین سطح مورد نیاز برای هر واحد پارکینگ 25 متر مربع می باشد.

ماده 8: تاسیسات مجاز روی بام های تجمع های تجاری عبارتند از : خر پشته معادل فضای پله و آسانسورها آنتن مشترک تلویزیون ،‌تاسیسات حرارتی و برودتی ، تجهیزات تمیز کردن نما و پنجره ها و منبع آب آتش نشانی .

تبصره : احداث سرپوشیده { سبک } برای تاسیسات روی بام مجاز می باشد.

ماده 9: احداث جان پناه در پشت بام مجتمع های تجاری از جنس نرده یا مصالح مشابه به فاصله حداقل 2 متر از لبه با حداقل 120 سانتی متر ارتفاع الزامی است .

ضوابط کلی طراحی ساختمانهای عمومی :

ورودیها:

ورودی ساختمان حتی الا مکان هم سطح پیاده رو باشد.

حداقل عمق فضای ورودی 140 سانتی متر است .

وجود سایه بان به عرض حداقل 140 سانتی متر بر روی فضای جلوی ورودی الزامی است .

حداقل عرض باز شوها در ورودی ساختمان 160 سانتی متر باشد.

راهرو:

حداقل عرض راهرو 140 سانتی متر باشد.

در صورت وجود اختلاف سطح در کف راهرو باید ارتباط با سطح شیبدار به صورت مناسبی تامین گردد.

حداکثر ارتفاع دید از کف تمام شده 100 سانتی متر است .

درها باید دارای پا خور به ارتفاع 20 سانتی متر باشند .

در صورت استفاده از درهای چرخان ، گردشی ، کشویی ، پیش بینی یک در معمولی به عرض مفید حداقل 80 سانتی متر در جوار آنها برای استفاده از معلولان الزامی است.

حداقل فاصله بین دو در متوالی چنانچه هر دو در به یک جهت باز شوند 200 سانتی متر چنانچه هر دو در به سمت خارج باز شوند 120 سانتی متر و چنانچه هر دو به داخل باز شوند 280 سانتی متر باشد.

به منظور تسهیل در حرکت ، پیش بینی حداقل 150 سانتی متر سطح هموار در هر دو سوی در و 30     سانتی متر   در طرفین آن الزامی است .

 ارتفاع دستگیره پنجره از کف 120 سانتی متر باشد.

 ارتفاع دست انداز از کف پله برای کودکان 60 سانتی متر و برای بزرگسالان 85 سانتی متر باشد.

 لبه پله کاملا غیر لغزنده بوده و به وسیله اختلاف رنگ قابل تشخیص باشد.

حداقل عمق پا گرد پله 120 سانتی متر و در پله های دو جهته هم عرض پله باشد.

سطح شیبدار :

حداقل عرض سطح شیبدار120 سانتی متر  باشد.

بر یا سطوح شیبدار تا 3 متر طول ، حداکثر شیب 8 درصد با عرض 12 سانتی متر باشد.

در سطوح شیبدار بیش از سه متر طول ( تا حد مجاز 9 متر ) در ازای هر متر افزایش طول 5 سانتی متری به عرض مفید آن اضافه و 5/0 درصد از شیب آن کاسته شود.

پیش بینی یک پا گرد به عمق حداقل 120 سانتی متر و در هر 9 متر طول الزامی است . در سطح شیبدار دو جهته ،‌عرض پا گرد برابر عمق سطوح شیبدار خواهد بود.

آسانسور :

در ساختمانهای عمومی که برای دسترسی به طبقات از آسانسور استفاده می شود وجود حداقل یک آسانسور قابل استفاده برای معلولان روی صندلی چرخ دار الزامی است .

حداقل فضای انتظار در جلوی آسانسور در هر طبقه   سانتی متر   150*150 است .

تبصره 1: . حداقل مساحت واحد تجاری در مناطق مسکونی تراکم کم ، متوسط ،‌زیاد به ترتیب 30 (سی) 20(بیست ) و 12(دوازده ) متر مربع است.

کاربری های تجاری در هر یک از طبقات :

مطب پزشکان ،‌آزمایشگاه ، خیاطی ‌، تدریس خصوص ،‌آرایشگاه ،‌کارگاه صنایع دستی .

کاربری های قابل تامین در هر یک از طبقات :

عکاسی ، دفاتر معاملات املاک ،‌مطب پزشکان ، دندانپزشکی ،‌آزمایشگاههای پزشکی ، رادیو لژی ، فیزیوتراپی ، دفاتر خدمات مشاوره مهندسی ، دفاتر اسناد رسمی دفاتر ازدواج و طلاق ،‌دفاتر وکالت.

کاربری تجاری مختلط مقیاس منطقه و شهر :

ماده 1: قابل تامین در طبقات همکف و زیر زمین بناهای مسکونی و تجاری ، چاپخانه ، سراجی ، فروشگاه آهن آلات .

ماده 2: کاربری های تجاری مختلط مقیاس منطقه و شهر قابل تامین در هر یک از طبقات بناهای مسکونی – تجاری

کارگاههای تولید پوشاک و پیراهن دوزی ،‌تریکو دوزی و نظایر آن ، دفاتر تجاری و شرکتها، آموزشکده های خصوصی .:

کاربری های تجاری مختلط مقیاس ناحیه و منطقه :

این کاربری های به ترتیبی که در زیر مشخص می شوند می توانند در تمامی و یا بخشی از بناهای مسکونی – تجاری ایجاد شوند . در این بناها تمامی طبقات ساختمان علاوه بر مسکن به شرط تامین پارکینگ‌، موتورخانه ، انباری ، و سایر نیازهای عمومی می تواند به فعالیتهای مندرج در این بند نیز اختصاص یابد . ( وجود واحد مسکونی در این بناها الزامی نیست و کل بنا می تواند به کاربری تجاری تعیین شده در این بخش اختصاص یابد.)

قهوه خانه ، جگر و قلوه فروشی ، کله پزی ، قنادی و آجیل و خشکبار ‌، باطری سازی ، تعویض روغن‌، تعمیر موتور و دوچرخه ، داروخانه و شعب بانکها ، سوپر مارکت تعمیر لوازم منزل ، تعمیر لوازم الکترونیک ، سماور سازی ، چلوکبابی ، کافه و رستوران، فروشگاه پوشاک ‌، فروشگاه مبل و

استفاده از زمین برای کاربری های زیر فقط در مکانهای معین و یا در حاشیه معابری که در طرح تفصیلی به عنوان محورهای تجاری شهری منطقه ای تعیین می شوند مجاز است و ایجاد آنها نیز مستلزم احداث بناهای منتقل تجاری بوده و به هیچ وجه با کاربری مسکونی قابل ادغام نیستند. سایر ضوابط مربوط به احداث بناهای تجاری در قسمتهای دیگر این مجموعه ذکر شود است نمایشگاه اتومبیل ،اتوبوس ماشین ، تئاتر ، رستوران بزرگ، هتلها ، مسافرخانه ، فروشگاههای بزرگ .

مسکونی منطقه تجاری :

بخش هایی از سطح شهر به لحاظ وجود امکانات بالفعل آنها، در زمینه های دسترسی و تحصیلات تجاری و خدماتی و یا امکانات بالقوه در زمینه ای ذکر شود ، به عنوان منطقه تجاری مسکونی و مختلط تعیین و مشخص شده است.

ضوابط دسترسیها:

کاربری تجاری مختلط مقیاس محله

      تامین دسترسی کاربری های تجاری مقیاس محله معابر ین بن بست و معابر با عرض کمتر از ده متر ( دریافت قدیمی شهر شش متر )  و معابر شریانی درجه 1 و 2 بزرگراه های ممنوع است ).

کاربری های تجاری مختلط مقیاس ناحیه و منطقه :

      تامین دسترسی کاربری های تجاری مقیاس و منطقه از معابر بن بست و معابر با عرض کمتر از پانزده متر ( دریافت قدیمی شهر هشت متر ) و بزرگراه های ممنوع و در مورد معابر شریانی درجه 1 و 2 با توجه به ابعاد زمین و تامین پارک کافی و طراحی مناسب بر اساس اصول مهندسی ترافیک بلامانع است.

کاربری تجاری مختلط و مستقل منطقه و شهر :

      تامین دسترسی کاربری های تجاری مختلط و مستقل منطقه و شهر از کلیه معابر اعم از محلی با جمع و توزیع کننده و معابر شریانی درجه 1 و 2 و بزرگراه ها ممنوع است . مگر در منطقه تجاری مسکونی شهر و در حاشیه محورهایی که در طرح تفصیلی مشخص خواهند شد.

تبصره 1: در صورتیکه طول بر زمین تجاری و در معبر شریانی درجه 1 و 2  از 400 متر بیشتر باشد تامین دسترسی آنها معابر مزبور بلامانع است .

تبصره 2: در صورتیکه معابر شریانی درجه 1 و 2 دارای خط ویژه کندرو باشند تامین دسترسی کلیه کاربری های فوق آنها بلامانع خواهد بود .

      تامین دسترسی کاربری های اراضی حاشیه معابر شریانی درجه 1 و 2  و بزرگراه های موجود باید حتی الا مکان در چهارچوب طرحهای تفصیلی اصلاحی از معابر فرعی اطراف و پشت تامین شود و پیش بینی های لازم نیز برای احداث خط عبور کندرو در کنار معابر مزبور ،در چهارچوب مختصات شبکه معابر طرح جامع ، در جریان تجدید بنا به عمل آید.

بررسی تراکم ساختمانی تجاری مختلط در مراکز ناحیه و منطقه :

استانداردهای طراحی مجتمع های تجاری :

ارتفاع طبقات :

ارتفاع طبقات در واحدهای بزرگ 5-4 متر و در مورد واحدهای کوچک 3 متر و بستگی به نوع سرویس ها دارد. ارتفاع طبقات برای مشتریان باز دارنده بوده و برای کارمندان خسته کننده است . مغازه ها بر نور طبیعی متکی نیستند بلکه نور مصنوعی همراه با تهویه مکانیکی در آنها تامین می شود.

ارتفاع طبقه از مبداء تراز زمین 5-5/4 و در فوقانی ترین طبقه 75/4-3 است .

واحدهای فروشگاههای بزرگ 2/0*00/2 مساحت کف را ممکن است برای کمد و پیشخوان به کاربرد و بقیه مساحت در 10 متر مربع برای هر 15 نفر تخصیص داده شده است

دربهای ورودی :

در ساختمانی که مساحت مفید کف آن بیش از مترمربع 1500 است تمامی حیاط ها باید دارای ورودی خروجی باشند و ورودی و خروجی باید حتی الا مکان از یکدیگر دور باشند . ورودیها و گذرگاهها: حداقل ارتفاع و عرض ورودی در طبقه همکف mm 3700 است. دایره گردش برای این لوازم m17 است . جاده ها باید ظرفیت بار 1/10 تن داشته باشند . حداکثر فاصله هر نقطه از ورودی باید m 25 باشد. در طبقه همکف عرض خروجی ها و گذرگاههای اصلی مشتریان باید 200 نفر اول mm 1070 و برای هر mm 15 به عرض قبلی اضافه می شود . هرگاه 2 خروجی وجود داشته باشد عرض هر کدام از آنها باید همه اعضای مشغول در فروشگاه کافی باشد . لازمست درب های خارجی به بیرون باز شوند : نباید از دربهای کشویی استفاده شود.

ورودی پاساژ تقریباً 5/3 متر ارتفاع و پهنا دارد . اگر خروجی پیاده به حیاط باز می شوند قسمت فروش تقریباً 80 سانتی متر پهنا لازم دارد. خروجی ها به حیاط هنگامی به حساب می آیند که ورودی یا گذرگاه به پهنای تقریباً 4 متر یا دو پاساژ هر کدام 5/3 متر پهنا داشته باشند . پهنای خروجی 5/1 متر و در زیر زمین 1/1 متر باشد.

دربهای خروج: پهنای مجموع تمام دربها تخلیه هر 100 متر مربع یا قسمتی از مساحت طبقه ، مساوی با 30/0 متر پهنای خالص است ، در طبقه فوقانی پهنای حداقل در مساوی با پهنای پلکان است.

پهنای درها به قرار زیر است :

تا 500 نفر معادل 1 متر برای هر 120 نفر

تا 1000 نفر معادل 1 متر برای هر 150 نفر

بالای 1000 نفر معادل 1 متر برای هر 200 نفر

پهنای کریدور و دربها تقریباً 5/1 متر است .

ظرفیت کریدور :

. پیشینه تراکم جمعیت قابل قبول برای طراحی محوطه های سیرکولاسیون مردم p/m  4/1 است .

. برای مسافت های کوتاه در طول مسیر ، تا حدود m 3000 ، تراکم بیشتر برای جمعیت مجاز است . اما به شرطی که در پیش و بعد از این مسافت پر تراکم (مانع ) فضاهای بازتر با عرض بیشتر وجود داشته باشد. در مورد کریدورهایی که عرضشان تقریباً از m 1200 است . ظرفیت رفت و آمد متناسب با عرض کریدور است . در گذرگاههای باریکتر 2 نفر نمی توانند از یکدیگر سبقت بگیرند .

حداقل عرض پیشنهادی برای گذرگاه اصلی عبارت از 98/1 متر و برای گذرگاه فرعی 99/0 متر است . ارتفاع پیشخوان عموماً 92 سانتی متر است . مردن یا ضریب سیستم بر حسب نوع قفسه بندی فروشگاه متغیر است .

پلکانها:

در دیوارهای خارجی با خروجی به بیرون . از هر قسمت طبقه بالا تقریباً دو رشته پله که یکی از آنها در فاصله 25 متری است لازم میباشد اتاقهای مجاور نزدیک یک رشته پلکان به فاصله کمتر از

15متر باید تعبیه گردد

پله برقی :

      از لحاظ ساختمانی به صورت سازه فولادی اجرا می شود، که تناسبات آن برای ارتفاع کمتر از  6 زاویه حدود 35 درجه و سرعت 5/0 متر بر ثانیه و در بقیه موارد زاویه کمتر از 30 درجه        می باشد . ماکزیمم عرض mm 1050 و می بینیم عرض mm  600 که در این اندازه ها بهینه سازی مسافت در نظر گرفته شده است .

آسانسور :

انواع آن : 1) رفت و آمد کم و نفر بر 2) آسانسور برانکار / نفر بر                 3) آسانسور نفر بر چند منظوره 4) آسانسور با رفت و آمد زیاد       5) آسانسور چند منظوره برای کالا

7) آسانسور برای حمل کالای سنگین

حداکثر مسافت پیموده شده توسط آسانسور 25 متر و سرعت ماکزیمم 1 متر بر ثانیه و در صورت شدید بودن رفت و آمد لازمست که 1 تحلیل مفصل برای میزان و زمان رفت و آمد صورت گیرد . حداقل فضای انتظار برای هر آسانسور 150*150 می باشد

سطح شیبدار : 1) حداقل عرض سطح شیبدار 120 سانتی متر

2) برای سطوح شیبدار با طول 3 متر ماکزیمم شیب 8% و عرض مطلوب 120 سانتی متر که هر چه به این طول اضافه شود به ازای هر متر 5 سانتی متر افزایش عرض مفید و 5/0% کاهش شیب

خواهیم داشت. برای بر 9 متر سطح شیبدار 1 پا گرد با عمق حداقل عرض شیب لازم است .

ساختمان های اداری در بخش واحد تجاری :

. پلکان ها و آسانسور و توالت ها در زاویه داخلی بوده و اطاق های محکم و فضای انباری در محوطه تاریک تر است . طبق مقررات ساختمانی یک پلکان قابل دسترسی از فاصله تقریباً 30 متری باید وجود داشته باشد. بنابراین فاصله حفره پله از دورترین لبه ساختمان بهتر است 25 متر و از دیگران حدود 50 متر باشد.

ساختار اداره : سه عنصر ساختاری مهم ، طرح اداره را تحت تأثیر قرار می دهد ، عبارتند از : پارتیشن ها ،‌سقف ‌،مدول پنجره ، در انتخاب اساسی وجود دارد که عبارتند از : ادغام مدو لار کامل و بر عکس آن ، که نیاز به مدولهای دقیق ندارد. در آزمایش بر اداره ای این موضوع را که چگونه می توان اتاقهای کوچک را در آن جای داد، بررسی می شود. اتاقهای کوچک معمولا دارای اندازه های تقریبی ، m 20 ، m 25 ، m 30  است و عمق تک اتاق نباید بیشتر از mm 6000 باشد. در غیر این صورت در قسمت پشت بر اتاق یک فضای غیر قابل استفاده به وجود می آید . نسبت های قابل قبول برای اتاقها نباید از 5/1    1 تجاوز کند. بنابراین اگر شبکه مدو لار دقیق مورد نیاز باشد.

حداقل شبکه انعطاف پذیر mm 1500  انتخاب می شود.

استانداردهای فضا:.

بسیاری از شرکت ها از این نوع استانداردها اما با دادن تغییرات وسیع در آن استفاده می کنند این تغییرات عبارتند از :

- تعداد سطوح کارکنان                 - درجه سطحی ، دیواریست لازم است        

- اختصاص فضا برای سطوح گوناگون کارکنان

حداقل مساحت قانونی uk برای محل کار ، بدون احتساب هر فضای فرعی ،‌تقریباً m 4 است.

سرویس های اداری

پارکینگ ها :

پارکینگ بیرون خیابان : در پارکینگ اتومبیل همیشگی ،‌خط و ورودی ها باید به طور وضوح با نوار ایمنی برای پیاده رو ها علامت گذاری شده باشد.

فضای مورد نیاز برای هر اتومبیل با خط های عبور ولی بیرون گذرگاه اصلی و خروجی :

پارک 90 درجه تقریباً 20 متر مربع                  پارک 45 درجه تقریباً 25 متر مربع

دهانه ورودی به پارکینگ برای هر اتومبیل 5*8/1 متر ( برای پارکینگ های بزرگتر از 800 متر مربع 20% دهانه برای اتومبیل های بزرگ اضافه می شود.) دهانه مورد نیاز برای موتور سیکلت و دوچرخه (6*9/1) می تواند باشد.

3) طرح شیب پارکینگ : در شکل ظاهری مسیر حرکت ماشین به طبقات بالا اثر زیادی دارد. 4) رامپ شیبدار خارجی ( خارج ساختمان ) برای ایجاد ارتباط میان طبقات افقی پارکینگ استفاده می شود.

رستورانها:

غذا معمولاً در محوطه پیش خوان در بار غذای مختصر پخته می شود . اندازه پشت پیش خوان  متر 4/91 و 61-45 برای پهنای پیشخوان 7/106 و فضای 6/167 – 4/152 برای جلوی پیشخوان تا نزدیکترین مانع . در رستوران های سنتی برای هر 20 نفر بس است . برای هر نفر 4/1 – 2/ 1متر فضا برای سرویس قهوه خانه احتیاج است . فاصله بین چهارپایه ها نسبت به راستای 2 صندلی با یکدیگر از حساسیت بیشتری برخوردار است که فاصله 30 سانتی متری بین صندلی هایی با پهنای 76 تا 61 متداول است . فرم نمونه برای بارهای اغذیه مختصر به شکل u می باشد که شامل 120 صندلی بوده و حداقل طولش 2/7 متر است .

ارتفاع بهینه سطوح دید در فاصله 30 سانتی متر (از ویترین) برای افراد بلند قد (279–7/68)   سانتی متر

ارتفاع بهینه سطوح دید در فاصله 30 سانتی متر(از ویترین) برای افراد کوتاه قد (279–7/68) سانتیمتر

فواصل پیشنهادی بین 2 ردیف پیشخوان در دو طرف یک راهروی اصلی بین 8/304 – 2/297 می باشد.

محدوده فعالیت مشتریان در حالت نشسته : 2/76 – 66 سانتی متر

محدوده فعالیت مشتریان در حالت ایستاده : 7/45 سانتی متر .

فواصل پیشنهادی بین 2 ردیف پیشخوان در دو طرف یک راهروی فرعی : 228-167

فاصله موجود در جلوی قفسه برای کسیکه برای برداشتن کالا زانو زده : 7/45        

ارتفاع پیشنهادی صندلی برای مشتری نشسته : 8/55-3/53

فاصله موجود در جلوی قفسه برای کیسه برای برداشتن کالا زانو زده : 7/45

ارتفاع پیشنهاد صندلی برای مشتری نشسته : 8/55 – 3/53

ارتفاع پیشخوان: 4/91 – 4/86 و عرض پیشخوان : 61 – 7/45

حداکثر ارتفاع برای افراد مونث: 7/167 و برای افراد مذکر 9/182

فواصل و اندازه های مربوط به قفسه های اجناس آویختنی :

ارتفاع میله های آویز لباس ( پالتو) 9/182

ارتفاع میله های آویز لباس  و کت : 02/1 – 66

عرض جالباسی : 8/50

فروشگاههای مواد غذایی:

فاصله نهایی اشغال شده توسط یک مشتری و چرخ دستی : 7/106 سانتی متر .

فاصله مورد نیاز برای یک مرد و زن که پهلو هم در حال حرکت هستند: 4/152 و با اضافه کردن یک کودک 1/198 سانتی متر می شود. عرض چرخ دستی برابر است با حداکثر پهنای بدن.

فاصله لازم بین پیشخوان های بازرسی خروج برای مشتریان سالم و افراد نشسته بر روی صندلی چرخ دار 4/91 سانتی متر کافی و مناسب خواهد بود ( اندازه نهایی صندلی چرخ دار 7/106 * 5/63)

حداقل فاصله مورد نیاز در جلوی قفسه ها جهت زانو زدن و برداشتن اجناس برای معلولین 4/91 و برای افراد سالم 2/76 است و یک فاصله اضافی به اندازه 4/152 برای حرکت 2 خریدار به صورت پهلو به پهلو کافی است .

ضوابط و مقررات شهرداری مشهد

در تجاری محله با حداکثر سطح اشغال 100% حداکثر تراکم ساختمانی 250% مساحت زمین است.

در تجاری ناحیه با حداکثر سطح اشغال 100% حداکثر تراکم ساختمانی 350% مساحت زمین است.

در تجاری شهری با حداکثر سطح اشغال 100% حداکثر تراکم ساختمانی500% مساحت زمین است.

چنانچه تامین پارکینگ به علل فنی بطور کامل مقدور نباشد برای مقدار پارکینگ تامین نشده عوارض اخذ می گردد.

مقررات ساختمانهای تجاری در مرکز محله و مرکز ناحیه

سطح زیر بنا، در طبقه همکف تا میزان 100% مساحت عرصه می تواند باشد.

سطح کل طبقات: در مرکز محله حداکثر تا میزان 250% و در مرکز ناحیه حداکثر تا میزان 350% مساحت عرصه می تواند باشد.

رعایت عقب نشینی جانبی نسبت به پلاکهای مجاور در ساختمانهای تجاری تا چهار طبقه به میزان 5/1 متر از روی طبقه همکف الزامیست در صورتی که تعداد طبقات بیش از چهار طبقه باشد عقب نشینی جانبی نسبت به پلاکهای مجاور 2 متر از روی طبقه همکف الزامیست.

تبصره 1- سطح زیربنا در طبقه همکف معادل 100% مساحت زمین می تواند باشد. در سایر طبقات نیز پس از رعایت عقب نشینی جانبی و عقب نشینی های محدودیت ارتفاع نیز مجاز است که بقیه سطح هر طبقه (طبقات اول و دوم و...) به زیر بنا اختصاص یابد مشروط به این که سطح کل زیربنای مجاز 250% و 350% تجاوز ننماید.

در مجموعه های تجاری که در سطح کل معادل 40% از مساحت عرصه به عنوان پارکینگ باز اختصاص یافته باشد، احداث تجاری در 60% قطعات باقیمانده در تجارت محله به صورت دو طبقه 100% و در تجارت ناحیه سه طبقه 100% مجموعاً 300% احداث بنا شود و 40% فضای باز پاسخگوی پارکینگ بوده و نیاز به احداث پارکینگ نخواهد بود. زیرزمین نیز به صورت انباری در پلاکهای فوق با رعایت سایر ضوابط و مقررات بلامانع می باشد.

مقررات ساختمانی در تجارت شهری

سطح کل طبقات مساوی با 500% سطح کل زمین

سطح طبقه همکف و اول حداکثر 100% کل زمین می تواند باشد. در این نوع ساختمانهای تجارتی عقب نشینی جانبی نسبت به پلاکهای مجاور از طبقه اول به بعد، به میزان 2متر بایستی رعایت بشود.

تبصره1- سطح زیربنا در طبقه همکف و اول معادل 100% مساحت زمین باشد. در سایر طبقات نیز پس از رعایت عقب نشینی جانبی و عقب نشینی محدودیت ارتفاع نسبت به عرض ممر می توان باقیمانده سطح هر طبقه (طبقات 2و3و...) به زیربنا اختصاص داده شود، مشروط بر این که سطح مجاز 500% تجاوز ننماید.

تبصره2_ حداکثر ارتفاع همکف در تجارت محله و ناحیه 5/4 متر و در تجارت شهری 5/5 متر می باشد.

تبصره3- احداث پله فرار و آسانسور در ساختمانهای تجارتی بیش از سه طبقه الزامیست.

تبصره4- در ساختمانهای عمومی (تجارتی و خدماتی) بیش از 600 متر مربع رامپ ورود و خروج و سرویسهای لازم جهت معلولین بایستی پیش بینی گردد.

تبصره5- اتاقک مخصوص موتورخانه آسانسور در پشت بام و خر پشته در ساختمانهای اداری و تجارتی تا حداکثر مساحت 25 متر مربع جز سطح زیربنا محاسبه نمی شود، لذا مشمول محاسبه

پارکینگ نیست.

حداقل عرض رامپ جهت دسترسی پارکینگ در تجاریها 5/3 متر است.

در پارکینگ های ساختمانهای تجاری واقع در زیرزمین یا همکف بایستی فاصله مرکز به مرکز ستونها حداقل 5/5 متر باشد.

پارکینگ بر مبنای 35% زیر بنا محاسبه می شود.

-  تهـویـه مطبـوع

،درجه حرارت مطلوب درونی عموماً در تابستان 75 درجه فارنهایت با 50% رطوبت نسبی و در زمستان 70 درجه فارنهایت می باشد.

-  کـاربـرد رنـگ و کارهـای هنـری

استفاده از کارهای هنری جنبی یعنی نقاشی دیواری، مجسمه، درخت کاری، فواره ها، نوع فرش کردن، چراغانی و طرح های گرافیکی، جاذبه ای بسیار زیاد به مرکز می بخشد.

20-  عـلامت گذاری  ها و طـرح هـای گرافیـکی

. محدودة کاربرد هنر گرافیک در طراحی مرکز خرید  شامل علائم نمای خارجی، سمبل ها و نشانه های گرافیکی، علائم ورودی ‌، علائم ویژه مختلف در نماهای درونی فروشگاه ها می باشد. این طرح های گرافیکی و علامت‎ها به خریدار امکان می دهد که به سهولت به همه مکان ها راهنمایی شود.